CRI Online

بازتاب همه جانبه خبرگزاری تسنیم از وضعیت واقعی شین جیانگ چین

GMT+08:00 || 2019-08-20 16:57:20        cri

به گزارش رادیو و تلویزیون مرکزی چین، تیم خبری خبرگزاری تسنیم چندی پیش با استفاده از فرصت سفر به منطقه شین جیانگ چین به شناخت بهتر پهناورترین استان چین پرداخته و با برنامه جامع دولت چین برای جلوگیری از افراط گرایی و تروریسم در این منطقه آشنا شد. تیم خبری خبرگزاری تسنیم سلسله گزارش های میدانی را منتشر کرد. خبرگزاری تسنیم در این گزارشات وضعیت کامل منطقه شین جیانگ از جمله موقعیت جغرافیایی، جایگاه تاریخی، منابع طبیعی، همزیستی قومیت ها و مذاهب و فرهنگ های گوناگون، سیاست های دولت چین برای بهبود زندگی مردم و توسعه اقتصاد منطقه را تشریح کرده و اقدامات چین در جلوگیری و مقابله با افراط گرایی و ریشه کن کردن تروریسم را مثبت ارزیابی کرد.

منطقه خودمختار قوم اویغور شین جیانگ در شمال غربی کشور جمهوری خلق چین واقع شده است. شین جیانگ در واقع مرکز اوراسیا محسوب می‌شود و مساحتی بیش از 1.66 میلیون کیلومترمربع (17 درصد مساحت چین) را به خود اختصاص داده است، در واقع باید گفت این استان بزرگ ترین استان چین به‌حساب می‌آید که با هشت کشور مغولستان، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، افغانستان، پاکستان و هند هم‌مرز است. هزاران سال است که مردمان با قومیت‌های مختلف در این استان پهناور به کار و تلاش پرداخته و زندگی کرده‌اند. شین جیانگ از دوران باستان پلی برای ارتباط قاره اوراسیا، کانال تبادلات تمدنی و "جاده ابریشم" بوده که شرق باستان را به ممالک غرب متصل می‌کرده است.

گزارش میدانی خبرنگاران خبرگزاری تسنیم در بخش‌های مختلف منتشر می‌شود. در بخش اول به بررسی جغرافیایی، تاریخی و فرهنگی استان شین جیانگ می پردازد. بخش دوم به بررسی تنوع قومیت‌ها و مذاهب در این استان و منشا افراط ‌گرایی در چین می پردازد. در بخش سوم راهکارهای دولت چین برای مبارزه با افراط ‌گرایی و تروریسم مورد بررسی قرار می گیرد. در چهارمین و آخرین بخش به طرح‌های توسعه‌ای دولت چین برای افزایش بهره‌وری و سطح رفاه مردم استان شین جیانگ پرداخته می‌شود.

خبرگزاری تسنیم اعلام کرد: شین جیانگ به‌دلیل هم‌مرز بودن با هشت کشور و موقعیت خاص جغرافیایی و تنوع اقوامی که در پهنه زیستی خود دارد همواره شاهد حرکت‌های جدایی‌طلبانه و تضادهای قومی، نژادی و مذهبی بوده است که این مساله در سال‌های اخیر با بروز جدی حرکت‌های تروریستی و افراط‌ گرایی شدت و حدت بیشتری یافته است، ‌طوری که پای تعدادی از گروهک‌های تندروی اویغور که پیش از این از پیوستگان به طالبان در افغانستان معرفی می‌شدند، در سال‌های گذشته حتی به سوریه و عراق نیز باز شد و گروهک ترکستان شرقی یکی از متحدان جدی جبهه النصره محسوب می‌شود. اکنون بعد از شکست هیمنه تروریست‌ها در منطقه غرب آسیا، بزرگ ترین نگرانی مردم شین جیانگ بازگشت این تروریست‌ها به شین جیانگ و یا ترویج تفکرات و یارگیری مجدد ایشان در منطقه است. اتفاقی که به‌صورت موردی طی چند سال گذشته در این منطقه روی داد و انجام حملات تروریستی و حمله به مردم هزینه‌های زیادی برای جامعه شین جیانگ به‌همراه داشت.

در این گزارش آمده است: از چند سال پیش دولت رییس جمهور شی جین پینگ پس از سال‌ها مواجهه با معضل افراط ‌گرایی توانسته با شناسایی جزیی‌تر عوامل گرایش به تروریسم و افراط‌ گرایی در این منطقه، سیاست‌های کنترلی، امنیتی، فرهنگی، اقتصادی و رفاهی جدیدی را در قالب یک برنامه جامع تهیه و اجرا کند که مواجهه با این مسایل را طی حداقل سه سال گذشته در حد قابل قبولی مدیریت کرده و به نتایج درخور توجهی منجر شده است.

خبرگزاری تسنیم گزارش کرد، براساس مستندات تاریخی استان شین جیانگ همواره پهنه همزیستی اقوام مختلف با ادیان گوناگون بوده است. 13 قوم اویغور، هان، قزاق، مغول، هویی، قرقیز،‌ منچوری، شیبه، تاجیک، دائور، ازبک، تاتار و روس در شین جیانگ کنار هم زندگی می‌کرده‌اند. در زمان‌های بسیار قدیم ادیانی ابتدایی مانند شمنیسم، مانی‌گرایی، زرتشتی و نسطوری در شین جیانگ رواج داشت و در اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم میلادی، اسلام در شین جیانگ رواج یافت و به مذهب فراگیر این منطقه تبدیل شد. در شین جیانگ آزادی مذهبی وجود دارد و خداباوران و دیگر گروه‌ها همگی از لحاظ قانونی برابرند.

با این حال بعد از این‌همه سال بخش قابل‌توجهی از جمعیت استان شین جیانگ را مسلمانان اویغور که به‌زبان ترکی اویغوری صحبت می‌کنند، تشکیل می‌دهند. مسلمانان شین جیانگ از مسلمانان اهل‌سنت با گرایش حنفی هستند و مسایل این استان به‌دلیل سابقه ارزشمندی که در تاریخ اسلام داشته و سال‌های سال بخش مهمی از سرزمین مسلمانان بوده، همواره مورد توجه مسلمانان جهان و دولت‌های اسلامی بوده است. در جای‌جای شهرهای شین جیانگ مساجدی به‌چشم می‌خورد که سابقه تاریخی آن‌ها به 500 یا حتی 800 سال قبل نیز می‌رسد که در سال‌های اخیر، بخشی از آن‌ها با حمایت دولت چین بازسازی شده است.

خبرگزاری تسنیم در گزارش خود با اشاره به منشا افراط ‌‌‌گرایی و تروریسم در شین جیانگ بیان کرد: ریشه افراط ‌گرایی مذهبی در استان شین جیانگ به اوایل قرن بیستم میلادی برمی‌گردد یعنی زمانی که جدایی‌طلبان و افراطیون در داخل و خارج چین تئوری "پان‌ترکیسم" را رواج دادند و بر این فرضیه تاکید می‌کردند که اویغورها تنها اربابان استان شین جیانگ هستند. به‌نظر آن ها دیگر فرهنگ‌های قومیتی حاضر در شین جیانگ جزو فرهنگ چین نبوده و تنها مذهبی که اقوام شین جیانگ باید از آن پیروی کنند، تنها همان قرائتی از اسلام است که ایشان تایید می‌کردند. آن ها تمام اقوام ساکن در شین جیانگ را به مکالمه به‌زبان ترکی ترغیب می‌کردند تا آن چه را "ترکستان شرقی" نام داده بودند بنا گذارند.

موزه حملات تروریستی شین جیانگ

از اوایل قرن بیستم تا اواخر دهه 40 میلادی نیروهای "ترکستان شرقی" در تلاش برای جدا کردن و کنترل شین جیانگ و تاسیس دولت خودخوانده براساس ایده پان‌ترکیسم البته با رواج خشونت و افراطی‌گری بودند. طی سال‌های ذکرشده سرکردگان ترکستان شرقی موفق به تاسیس مدارس خود شده و علنا در این مدارس جدایی‌طلبی را تبلیغ می‌کردند. در روز 12 نوامبر سال 1933 فردی به‌نام محمد امین "جمهوری اسلامی ترکستان شرقی" را راه‌اندازی کرد که البته این دولت خودخوانده به‌دلیل اعتراض مردم شین جیانگ بیشتر از سه ماه نتوانست دوام بیاورد. پس از آن نیز افراد دیگری اقدام به اعلام حکومت‌های خودخوانده کردند اما موفقیت چندانی نداشتند. در دهه‌های 1970 و 1980 با افزایش قدرت و نفوذ افراط ‌گراها در شین جیانگ، ثبات و امنیت این منطقه دچار چالش شد.

از دهه 90 میلادی و به‌ویژه پس از حوادث تروریستی 11 سپتامبر در آمریکا، نیروهای "ترکستان شرقی" در داخل و خارج از چین اقدامات خود را تشدید و سعی کردند ایده حکومت مستقل "ترکستان شرقی" را با نام "جهاد" تثبیت کنند. پس از تبلیغ نام جهاد در شین جیانگ، آن ها موفق شدند با شست‌وشوی مغزی برخی افراد و یا ارایه برخی مشوق‌های مالی، آن ها را به کشتن افراد بی گناه به‌بهانه "غیرمسلمان" بودن، ترغیب کنند. این جریان بعدها پیوندهای محکمی با گروهک‌های افراطی همچون القاعده و طالبان برقرار کرد و لایه‌ای از گرایشات افراطی ــ وهابی به مدارس ایشان نفوذ داده شد.

آمارهای غیرقطعی نشان می‌دهد از سال 1990 تا 2016 افراط ‌گراها و تروریست‌ها در شین جیانگ صدها حمله کوچک و بزرگ انجام دادند و جان افراد بی گناه زیادی را گرفتند، علاوه بر این، آن ها چندین شورش و غارتگری را در شهرهای مختلف استان برنامه‌ریزی کردند که این اقدامات قربانیان زیادی می‌گرفت. دامنه این افراط ‌گرایی به سرزمین افغانستان کشیده شده و بخشی از جریان ترکستان شرقی با جریان طالبان هم‌پیمان شدند و بخش دیگری از آن‌ها در منطقه یخچالی سیاچن در مرز میان پاکستان و چین مستقر شده و از آن‌جا اقدامات تروریستی علیه دولت چین انجام می‌دهند. اما نام ترکستان شرقی بیش از همه از بعد از بروز اتفاقات سوریه و عراق و هجوم تروریست‌ها به این کشورها بر سر زبان‌ها افتاد.

در این گزارشات تسنیم آمده است: بعد از استقرار گروهک جبهه النصره در سوریه دسته‌های گوناگونی از اویغورهای هم‌پیمان با ترکستان شرقی از طریق کشور پاکستان به ترکیه سفر کرده و به‌دلیل پیوندی که به‌صورت غیررسمی میان اعضای جبهه النصره و دولت ترکیه برقرار بود توانستند از طریق مرز ترکیه وارد سوریه شوند و برنامه‌ای برای زندگی و مبارزه مسلحانه خود در مناطق گوناگون سوریه ایجاد کنند. بعد از آن بود که ارگان‌های تبلیغاتی گسترده‌ای همچون «اسلام آوازی» یا «صوت الاسلام» را برای خود تهیه دیدند و به تبلیغ و انتشار مواعظ و مواضع گروهک مطلوب خود پرداختند.

این گروهک به‌تأسی از گروهک‌های هم‌پیمان خود همچون جیش الفتح، تحریر الشام، جبهه النصره و... اختلافات جدی با گروهک تروریستی داعش داشتند و بارها درگیری‌های میدانی جدی میان آن‌ها شکل گرفت که ریشه اصلی این اختلافات بیشتر از آن‌که مربوط به ایدئولوژی و نگاه‌های عقیدتی باشد به موضوع بهره‌مندی از منابع ثروت و قدرت همچون بهره‌مندی از ذخایر نفت، ذخایر سرزمینی و دارایی‌های ملت سوریه و بحث‌های مربوط به خلیفه‌گری بوده است. امروز بعد از شکست تروریست‌ها در سوریه و عراق، این گروهک در یک منطقه بسیار کوچک در نزدیکی منطقه بوکمال مستقر هستند و گروه‌هایی از آن‌ها نیز در مناطقی از ترکیه زندگی می‌کنند. هم‌اکنون بازگشت این تروریست‌های افراطی به منطقه شین جیانگ بزرگ ترین نگرانی دولت چین و مردم منطقه شین جیانگ قلمداد می‌شود، اتفاقی که براساس اخبار منتشرشده در برخی رسانه‌ها نشان از این دارد که علاوه بر ترکیه گروه‌های زیادی از ایشان در حال سفر به جنوب آسیای مرکزی و شمال افغانستان هستند. علی‌رغم مطالب منتشرشده برخی رسانه‌ها مبنی بر وحدت این جریان با داعش، گفته می‌شود که این جریان همچنان خود را هم‌پیمان با هبةالله آخوندزاده رهبر طالبان می‌داند در حالی که برخی دیگر از رسانه‌ها با اشاره به درگیری کنونی داعش و طالبان و نزدیکی دیپلماتیک طالبان به دولت‌های چین و روسیه عنوان می‌کنند که طالبان دیگر پیوندی با این جریان ندارد و حتی آمادگی این را دارد که اعضای این گروهک را به دولت چین تسلیم کند. در برخی مطالب آمده در فضای غیررسمی این‌طور عنوان شده که طالبان مدعی شده که برخی از اعضای گروهک موسوم به ترکستان شرقی به‌دلیل ارتباط غیررسمی چین و طالبان و عدم اقدام علیه مرزهای چین، قصد دارند پشتیبانی خود را از طریق همراهی با آمریکایی‌ها به اردوگاه بگرام منتقل کنند.

بخشی از موزه حملات تروریستی شین جیانگ

دسته دیگری از اویغورهای چین که تکیه بر گرایشات قومی خود داشته و فضای مذهبی و عقیدتی کم‌رنگ‌تری دارند و البته آن‌ها هم به‌دنبال استقلال از حکومت مرکزی چین هستند، گروهی هستند که عموما با حمایت دولت‌های غربی خصوصا ایالات متحده آمریکا و مراکزی همچون بنیاد اعانه ملی برای دموکراسی همراه هستند و در قالب عناوینی همچون کنگره جهانی اویغور و تحت رهبری ربیعه قدیر فعالیت می‌کنند و بخش زیادی از گزارش‌های نهادهای حقوق بشری بین‌المللی که این روزها در رسانه‌های غربی انعکاس می‌یابد توسط این جریان برای این رسانه‌ها ارسال می‌شود. برخی کارشناسان معتقدند که انتشار این مطالب و بهره‌جویی از اهرم‌های حقوق بشری ابزاری است که ایالات متحده آمریکا تصمیم دارد از آن برای امتیازگیری در جنگ اقتصادی جدی خود با دولت چین بهره ببرد.

تسنیم در این گزارش نوشت: در مقابل همه این اتفاقات دولت شی جین پینگ طی یک بازنگری هوشمندانه، با بررسی وضعیت کنونی منطقه شین جیانگ و در راستای اجرایی کردن مهم ترین پروژه اقتصادی خود با عنوان «یک کمربند ــ یک جاده» و یا همان «جاده ابریشم چینی» که از این منطقه می‌گذرد و بعد از آن با عبور از کشورهای مختلف به اروپا می‌رسد، سیاست‌های جدیدی را برای مدیریت جریانات افراطی و تامین امنیت شین جیانگ در دستور کار قرار داده است.

خبرگزاری تسنیم با اشاره به سیاست‌های دولت چین برای مواجهه با افراط‌ گرایی و تروریسم گزارش کرد: هرچند بسیاری از تحلیلگران ریشه اختلافات امروز اویغورها با حکومت مرکزی چین را ایجاد محدودیت‌های سنگین، بازداشت‌های گسترده و برخوردهای خشن با ایشان و تضادهای عمیق و نژادپرستانه اقوامی همچون قوم «هان» در برابر اویغورها قلمداد می‌کنند اما به‌نظر می‌رسد دولت چین کنار اقدامات امنیتی همچون نصب گسترده دوربین‌های نظارتی و استقرار گیت‌های بازرسی در سطح شهرها که از سال 2016 به بعد در استان شین جیانگ و به‌خصوص در شهر ارومچی به‌صورت گسترده انجام داده، توانسته تا حد زیادی این تنش‌ها را مدیریت کند و امنیتی نسبی برقرار سازد.

دولت چین در سیاست‌های جدید خود ریشه اصلی این اقدامات را فقر اقتصادی و سطح پایین رفاه اجتماعی در این مناطق دانسته و محرومیت‌زدایی از این مناطق یکی از سیاست‌های اصولی است که با تمرکز ویژه دولت همراه شده است. فقر فرهنگی و سطح پایین سواد و آموزش یکی دیگر از مولفه‌هایی است که سیاستمداران چینی زمینه‌ساز بروز چنین گرایشاتی می‌دانند و برای رفع آن اقدامات قابل‌توجهی انجام داده‌اند. ارتقای سطح سواد دینی و آموزش اعتقادی برای طلاب علاقه مند به مطالعات دینی یکی دیگر از موضوعاتی است که دولت چین به آن توجه کرده و طی چهار سال گذشته ذیل هرکدام از این عناوین اقدامات درخوری را انجام داده است. البته بخشی از این سیاست‌ها همچنان نقاط ضعف و انحرافاتی دارد که ممکن است در آینده خود تشدیدکننده افراط‌ گرایی و مسبب ایجاد دردسرهای جدید برای دولت چین باشد، برای نمونه موسسه اسلامی شین جیانگ واقع در حومه شهر ارومچی تحت نظارت جامعه اسلامی چین به آموزش طلاب و محصلین جدید در این منطقه مشغول است.

دولت چین، آگاه‌سازی و ایجاد نفرت عمومی و جهانی از اقدامات تروریستی را به‌عنوان سیاست دیگر خود در مواجهه با افراط‌ گرایی برگزیده و با راه‌اندازی موزه مبارزه با تروریسم با ارایه گزارش‌های جدی و جزیی از اقدامات تروریستی در استان شین جیانگ و همچنین دستگیری و برخورد با تروریست‌ها و نمایش سلاح‌ها و محموله‌های انفجاری پیدا‌شده از پناهگاه‌های آن‌ها به هم‌افزایی و همراهی افکار عمومی با سیاست‌های دولت چین در برخورد با افراطیون قدرت بخشیده است.

از آن جایی که گفته شد دولت چین در بررسی‌های خود به این نتیجه رسیده است که بخشی از اقدامات علیه حکومت مرکزی و گرایش به تروریسم به‌دلیل مشکلات رفاه اجتماعی و ناشی از فقر اقتصادی بوده است، مراکز آموزش فنی حرفه‌ای را در سرتاسر منطقه شین جیانگ ایجاد کرده است که این مراکز از دیگر مکان‌های آموزشی است که دولت چین با راه‌اندازی آن‌ها به‌دنبال جذب نیروهای جوان برای گذراندن دوره‌های آموزش مکانیک، الکترونیک، کشاورزی، باغبانی، هتلداری، دامپروری، مربی گری مهدهای کودک و... است.

افرادی که در این موسسات مشغول به تحصیل می‌شوند، شامل دو دسته هستند: دسته اول افرادی که به‌صورت داوطلبانه وارد این موسسات می‌شوند و دسته دوم افرادی که به‌دلیل سابقه کیفری در کارنامه خود، حال از یک زدوخورد محلی گرفته تا گرایش ضعیف و جزیی به گروهک‌های تندرو تحت نظارت دولت وارد این مراکز می‌شوند. دسته اول هر زمانی که بخواهند امکان خروج از این مراکز را دارند اما دسته دوم بعد از تعهد دادن، مادامی که دولت به آن‌ها اجازه ترک تحصیل نداده بایستی در این مراکز مشغول به تحصیل باشند و صرفا به‌صورت هفتگی می‌توانند نزد خانواده‌های خود بروند و بایستی دوباره به این مراکز بازگردند. دولتمردان چینی معتقدند که وجود مشکلات رفاهی باعث شده که بخشی از این افراد به‌ازای دریافت مبالغی بسیار ناچیز اقدام به عملیات تروریستی کنند.

خبرگزاری تسنیم در گزارش نوشت: برنامه مشخص‌شده برای این افراد علاوه بر آموزش مهارت شامل یادگیری زبان چینی نیز می‌شود. این کلاس‌ها به این دلیل برگزار می‌شود که بخش زیادی از مردم شین جیانگ زبان چینی نمی‌دانند و همین مساله باعث شده که برنامه‌های آموزشی و سیاست‌های فرهنگی و رسانه‌ای دولت چین در این مناطق آن طور که باید پاسخگو نباشد و دولتمردان چینی معتقدند که آگاه‌سازی افکار عمومی و دیالوگ با آن‌ها درباره ابعاد این مسایل می‌تواند تا حد زیادی به کاهش عصبیت‌های اجتماعی کمک کند.

فارغ التحصیلان این مدارس همان‌طور که در دوران تحصیل از خوابگاه، غذا و تحصیل رایگان با حمایت دولت برخوردارند بعد از تحصیل نیز می‌توانند در مراکز تخصصی مرتبط با دوره‌های آموزشی خود مشغول به فعالیت شوند و دولت خریدار محصولات و خدمات آن‌ها خواهد بود. طبق اعلام دولت چین خانواده این افراد در صورتی که دولت تشخیص دهد یا خود تمایل داشته باشند می‌توانند در مراکز کاری دیگر و یا در خوابگاه‌های درنظر گرفته‌شده زندگی و کار کنند و مادامی که ایشان مشغول به کار هستند از فرزندان آن‌ها در مهدکودک‌هایی که درون همین مراکز مستقر هستند، مراقبت می‌شوند.

اخبار مرتبط
پیام شما
رسانه ها
برگزیده ها
• سخنگوی وزارت خارجه چین: دور سوم آزمایش بالینی واکسن کرونا در برزیل شروع میشود
• سخنگوی وزارت خارجه چین: رییس جمهور در سه نشست سران پیشنهاد چین را تشریح میکند
• تصویب تصمیمات کمیته دائمی مجلس ملی نمایندگان خلق چین در مورد هنگ کنگ
• نخستین کشتی کروز ساخت چین آماده برای بهره برداری
• شی جین پینگ: توسعه چین بدون جهان ناممکن و شکوفایی جهان نیازمند چین است
• شی جین پینگ: با دخالت خارجی در امور داخلی اعضای سازمان همکاری شانگهای قاطعانه مخالفیم
• شی جین پینگ: مایلیم نیاز اعضاء سازمان همکاری شانگهای به واکسن کرونا را مد نظر قرار دهیم
• شی جین پینگ: سازمان همکاری شانگهای باید برای پیشبرد ایجاد جامعه بشری با سرنوشت مشترک تلاش کند
• شی جین پینگ: همکاری دوسویه باید جایگزین بازی مجموع صفر شود
• انتقاد سازمان ملل از سابقه حقوق بشر و رویکرد تبعیض آمیز و جدایی طلبانه آمریکا
• وضعیت حقوق بشر آمریکا در سازمان ملل مورد انتقاد گسترده قرار گرفت
بیشتر>>
خبرهای تصویری
بشنوید
ببینید