วันที่ 22 ธันวาคม ปี 2020 ร่างกฎหมายว่าด้วยการคัดค้านการบริโภคอาหารอย่างสิ้นเปลืองถูกนำเสนอในที่ประชุมครั้งที่ 24 ของคณะกรรมการประจำสภาผู้แทนประชาชนแห่งชาติจีนชุดที่ 13 เพื่อพิจารณา จัดตั้งกลไกการบริหารลดการบริโภคอาหารอย่างสิ้นเปลือง โดยร่างกฎหมายมีทั้งหมด 32 มาตรา ได้กำหนดทั้งนิยาม หลักการและข้อเรียกร้องการคัดค้านการบริโภคอาหารอย่างสิ้นเปลือง รวมถึงหน้าที่ของรัฐบาลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง มาตรการกำกับดูแลและหน้าที่ทางกฎหมาย เป็นต้น

จีนมีบทกวีที่ว่าเวลารับประทานข้าวทุกเมล็ด ก็ควรนึกถึงว่าธัญญาหารได้มาไม่ง่าย เมื่อใส่เสื้อทุกชิ้นก็จงตระหนักถึงความยากลำบากของการปลูกหม่อนเลี้ยงไหมและทอผ้าปั่นฝ้าย ตั้งแต่อดีตเป็นต้นมา วิถีชีวิตที่เรียบง่ายแสดงถึงค่านิยมและวิถีชีวิตของประชาชน และประชาชาติจีน ควบคู่ไปกับการยกระดับชีวิตของชาวจีนที่ดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง หลายปีมานี้คนบางกลุ่มในบางพื้นที่ของจีน มีกระแสนิยมที่เน้นความหรูหราฟุ่มเฟือยและหน้าใหญ่ ทำให้การบริโภคไม่เป็นไปตามหลักวิทยาศาสตร์

ปี 2018 รายงานการบริโภคอาหารอย่างสิ้นเปลืองในเมืองของจีนเปิดเผยว่า ปริมาณอาหารที่สิ้นเปลืองในธุรกิจภัตตาคารของจีนคิดเป็น 93 กรัม/คน/มื้อ อัตราการบริโภคอย่างสิ้นเปลืองอยู่ที่ร้อยละ 11.7 ก่อนหน้านี้ การหยุดการบริโภคอาหารอย่างสิ้นเปลืองอยู่ในขอบเขตการใช้วิจารณญาณ การหยุดการบริโภคอาหารอย่างสิ้นเปลือง ต้องการทั้งภาคปฏิบัติและการบังคับใช้ทางกฎหมาย

ล่าสุดจีนได้บัญญัติกฎหมายว่าด้วยการหยุดการบริโภคอาหารอย่างสิ้นเปลือง ซึ่งจะมีประโยชน์ต่อการสร้างระบบระยะยาว แสดงบทบาทของกฎหมายในการกำหนดกฎระเบียบพฤติกรรมพื้นฐานทางสังคมในการรับประทานอาหารในภัตตาคารและการบริโภคอาหารในชีวิตประจำวัน ซึ่งมีความจำเป็นอย่างยิ่ง

ร่างกฎหมายกำหนดว่า ผู้ประกอบการร้านอาหารควรให้คำแนะนำผู้บริโภคในการป้องกันการบริโภคอาหารไม่ให้สิ้นเปลือง และเสนอทางเลือกเช่น ปริมาณของอาหารที่น้อยลง ปฏิเสธการสั่งอาหารที่มากเกินไป นอกจากนี้ยังสามารถเก็บค่ากำจัดขยะที่มาจากอาหารของผู้บริโภคที่บริโภคอย่างสิ้นเปลือง เป็นต้น

สำหรับการเก็บค่ากำจัดขยะอาหาร เมื่อก่อนบางพื้นที่และหน่วยงานเคยออกข้อกำหนดดังกล่าว แต่ในภาคปฏิบัติและการตอบรับทางสังคมไม่เป็นที่น่าพอใจ ทำให้ร่างกฎหมายในครั้งนี้จะช่วยเพิ่มอำนาจและมีมาตรฐานมากขึ้น สร้างประโยชน์ต่อการขจัดความขัดแย้งทางสังคม สร้างการรับรู้ทางสังคมอีกด้วย

การบริโภคอาหารอย่างสิ้นเปลืองไม่เพียงแต่หมายถึงการสิ้นเปลืองอาหารและธัญญาหาร หากยังหมายถึงการสิ้นเปลืองทรัพยากรน้ำ ดิน พลังงานที่ใช้ไปแล้วและปัจจัยการผลิตอื่นๆ อย่างไม่มีประสิทธิภาพ เกี่ยวข้องกับขั้นตอนการรับประทานอาหาร จำหน่าย แปรรูป สะสม ขนส่ง เก็บเกี่ยว เป็นต้น การออกกฎหมายว่าด้วยการคัดค้านการบริโภคอาหารอย่างสิ้นเปลือง ริเริ่มวิถีชีวิตและวิธีการบริโภคแบบสีเขียวที่ดีต่อสุขภาพ มีความหมายสำคัญอย่างยิ่งต่อการส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของจีนอย่างยั่งยืน

เดือนกรกฎาคมปี 2020 สหประชาชาติประกาศรายงานว่าด้วยความปลอดภัยด้านธัญญาหารและสภาพโภชนาการโลกโดยระบุว่า ปี 2019 ทั่วโลกมีประชากรเกือบ 690 ล้านคน ประสบปัญหาอดอยากขาดแคลนอาหาร เนื่องจากสถานการณ์โควิด-19 ทำให้เศรษฐกิจถดถอย คาดว่า ปี 2020 ทั่วโลกจะมีประชากรที่อดอยากขาดแคลนอาหารเพิ่มอย่างน้อย 83 ล้านคน เผชิญกับวิกฤตธัญญาหารที่รุนแรงมากที่สุดในรอบ 50 ปีที่ผ่านมา ส่วนจีนมีประชากร 1,400 ล้านคน ทุกคนทุกครอบครัวประหยัดอาหารหรือลดการบริโภคอาหารอย่างสิ้นเปลือง รวมแล้วจะมีปริมาณมาก

เมื่อทบทวนประวัติศาสตร์ การประหยัดทำให้ประเทศเจริญรุ่งเรือง ส่วนความสุรุ่ยสุร่ายจะเป็นอุปสรรคขัดขวางการพัฒนา การออกกฎหมายว่าด้วยการคัดค้านการบริโภคอาหารอย่างสิ้นเปลืองจะส่งเสริมให้ชาวบ้านมีแนวคิดในการบริโภคธัญญาหารอย่างรู้คุณค่า และคุ้มครองความปลอดภัยทางธัญญาหารของชาติ ทำให้ประชาชนใช้ชีวิตอย่างมั่งคั่งและประเทศเจริญรุ่งเรืองจากการประหยัด

(Bo/Cui)