Özgün kültüre sahip Naxiler

Naxiler'in yaşadıkları bölgeler, ortalama olarak deniz seviyesinden 2700 metre yükseklikteki Qinghai-Tibet Platosu'nun güney ucunda yer alıyor. Yüksek dağlar arasında birbirleriyle kesişen nehirler bulunuyor. Bölgedeki Lijiang Irmağı'nın kuzeyinde yer alan Yulong Dağı ve Zhongdian ilçesinin güneydoğusundaki Haba Dağı yıl boyu karla kaplıdır. Uçan bir ejderhayı andıran Yulong Dağı bitki türlerinin zenginliğiyle "bitki deposu" ve "çiçek diyarı" olarak adlandırılıyor.

Yulong dağlık bölgesinde yalnız açelyanın 40'tan fazla çeşidi vardır. Jinsha Irmağı'nın yukarı kısmı, kuzeyden güneye doğru akar ve Shigu kasabasına gelince burada yüksek dağlarla karşılaşır ve binlerce kilometrelik Yantze Nehri'nin ilk dönemecini oluşturur. Jinsha Irmağı, burada dönerek kuzeydoğuya akar ve karla kaplı Yulong ve Haba dağları arasında yalnızca kaplanın atlayabildiği vadi anlamına gelen "Hutiao Vadisi"ni oluşturur. Burası macera severler için nadir rastlanan, ideal bir yerdir.

Soğuk, ılıman ve astropikal iklime sahip olan Naxilerin yaşadıkları bölgeler tarım, ormancılık ve hayvancılık için elverişlidir. Bu bölgelerde yetiştirilen değerli Kar Çayı ve Lijiang Atı ülke genelinde tanınmış durumdadır. 

Naxiler kadınlara saygı gösteren bir etnik gruptur. Bir Naxi evinde kadın konuşurken, erkek karışmaz. Kadınlar yemek yerken, erkekler aynı masaya oturmaz. Naxi kadınları sadece çocukları büyütmekle değil, aynı zamanda evcil hayvanları kesmekle ve bina inşaatıyla uğraşır.

Naxi kadınlarının çalışkanlığı dışında ateş gibi de karakterleri vardır. Bir Naxi kadını, tatsız bir evliliktense, sevdiği kişiyle birlikte ölmeyi seçermiş. Bu gelenek eskiden beri yaygınmış.

Naxi kadınları koyun derisinden yapılmış şalları takmayı çok severler. Bu şallar özgün özellikler taşır. Naxi kadınlarının taktıkları bu şallar anaerkil toplumun kültürünü yansıtıyor.

Naxilerin geleneksel yaklaşımına göre, erkekler, manevi uygarlığın yaratıcısıdır. Bir Naxi erkek evlendikten sonra evde "çalgı, satranç, kitap, sigara, içki ve çay" ile uğraşır.

"Dongba" Naxicede "bilge" anlamına gelir. Genellikle büyücüler ve papazlar, bilge sayılır. Dongba kültürünün, Dongba diniyle sıkı bağlantısı vardır. Dongba dini ise Çin'in Tang Hanedanı döneminde Naxiler tarafından sihirbazlık temelinde, Tibet Budizmi kültüründen esinlenerek yaratılmıştır. Dongbalar, yazmak, resim yapmak, şarkı söylemek ve dans etmekte usta olmalarından dolayı, Naxi milliyetinin eski Dongba kültürünün yaratıcıları, misyonerleri ve mirasçıları oldular. Bin yıllık geçmişe sahip olan Dongba kültürü, Çin ulusal kültürünün önemli bir parçasıdır. Naxi milliyetinde halen kullanılan hiyeroglif yazıları, doğal bilimler ile sosyal bilimleri kapsayan 20 bin kelimelik Dongba kitapları, Naxi milliyetinin ansiklopedisi olarak kabul ediliyor. Dongba yazısı harika bir resmi andırıyor. Bu tür yazılar hem enteresan hem de tahmin yürütmeyi gerektirdiği için çok ilgi çekiyor. Dongba yazısında bin 400'ü aşkın kelime ve zengin terim vardır. Dolayısıyla bu yazıyla duygular incelikleriyle ifade edilebilir. Karmaşık olaylar kayda geçirilebilir, şiir ve makamlar yazılabilir.

Naxi geleneklerine göre, sadece erkek çocukların Dongba dilini öğrenmeye hakkı vardır. Ayrıca, Naxilerin çoğu Naxi yazısını sadece yazabilir, ancak okumazlar, özellikle dini klasikleri hiç okumazlar. Bugün Lijiang dışa açılan bir kent konumunda. Ancak eski geleneksel büyü kültürü, kentte, özellikle dağlık bölgelerde yaşayan insanların günlük yaşamında önemli bir konuma sahiptir. Buradaki insanlar tabiata da, büyücüye de, büyü kültürüne de taparlar.

Lijiang, gerçekten güzel bir şehirdir. Nehirlerde akan şırıl şırıl sular ile masmavi gökyüzü ve bembeyaz bulutlar kente ayrı bir güzellik katar. Sakinliğiyle bilinen Lijiang kenti esrarengiz manzaraları, masallardaki gibi kültürüyle dikkat çekiyor.

Eğer bir gün yolunuz Çin'e düşerse mutlaka Lijiang'a gitmeyi ihmal etmeyin.