Çin, terörizmi kökten kazımak için çabalarını sürdürüyor

7. "İpek Yolu'nda Çin" etkinliğine katılan yerli ve yabancı gazeteciler kısa süre önce Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi'nin güney kesiminde yer alan Kaşgar Mesleki Eğitim Merkezi'ni ziyaret etti.

Çin Medya Grubu tarafından organize edilen etkinliğe Türkiye, Mısır, Afganistan, Pakistan, Bangladeş ve Sri Lanka olmak üzere Kuşak ve Yol güzergâhında yer alan 6 ülkeden ünlü muhabirler katıldı. Konuklar, Kaşgar'da bulunan eğitim merkezindeki öğrenciler ve öğretim görevleriyle sohbet ettiler.

Çin ve yabancı ülkelerde yürütülen terörle mücadele çabaları, radikal dini düşüncelerin beraberinde mutlaka şiddet ve terörizmi getirdiğini, bunun giderilmesi için terörizmin ideolojik temelinin kazınması gerektiğini kanıtladı.

Xinjiang bölge yönetimi terörizme darbe indirerek terör faaliyetlerini önleme politikasını insan haklarını koruma çalışmalarıyla birleştirdi. Bu bağlamda önemli bir tedbir olarak meslek edindirme ve eğitim merkezleri kuruldu. Terörizm ve radikalizmin etkisi altında suça karışan, ancak yasalara göre hapis cezasına çarptırılması gerekmeyen veya hapis cezasından muaf tutulan kişiler bu eğitim merkezlerine gönderilerek tekrar topluma kazandırılıyor.

Kaşgar Mesleki Eğitim Merkezi'nde Çin genelinde yaygın olan Standart Çince, hukuk bilgisi ve mesleki beceri dersleri veriliyor, aynı zamanda aşırıcı düşüncelerin etkisini giderme çalışması yürütülüyor. Merkezde eğitim alanlara ücretsiz yemek ve konaklama imkanı veriliyor. Sınavları geçip merkezden ayrılanlara istihdam olanakları sağlanıyor.

Türkiye İzmir Gazeteciler Derneği Başkanı Misket Dikmen, bağımsız bir gazeteci olarak İpek Yolu'nda Çin heyetiyle eğitim merkezini ziyaret etmesinin büyük anlam taşıdığını dile getirdi. Dikmen, bu konuda şunları kaydetti:

"Bu merkezlere ilişkin oluşan bir düşünce vardı, bu da aslında (eğitim merkezlerinin) asimilasyonun bir parçası olduğu yönünde. Ancak dün gördüğümüz o çok büyük kampüs içerisindeki öğrencilerin bir rehabilitasyon ve eğitim sürecinden geçtiğini ve bunun bir seçenek olarak sunulduğunda da kendilerinin gönüllü olduğunu bizzat kendilerinden duyduk. Dolayısıyla buna ilişkin verilen eğitim, eğitim süreci ve bunun sonunda meslek edinmiş olmaları, yani artık üretime geçiyor olmaları, görüştüğümüz bütün öğrenciler (bunlardan) çok olumlu söz ediyor. (Eğitim merkezlerinde) koşulların olumlu olduğunu da gördük."

Gazeteciler, ziyaret sırasında kursiyerlerle temaslarda bulundular. Afgan Kandahar Orband gazetesinden başeditör Abdul Matin Amiri, bu temaslarına ilişkin şu ifadeleri kullandı:

"Daha önce medyada yer alan bazı haberlere göre, Çin hükümeti insanları gözaltına alarak eğitim kamplarına katılmaya zorluyor. Hatta bu insanlar hapishaneye atılıyor. Ancak bugün benim gördüğüm tablo bambaşka. Burada hiçbir zorlama yok. Burası bir okul. Birkaç kursiyerle röportaj yaptım, çok mutlu olduklarını gördüm. Daha da önemlisi onlar mesleki bilgi ediniyorlar. Beni en çok etkileyen şey, daha önce kapıldıkları aşırıcı düşüncelerden kurtulmuş olmaları ve sorunun çözülmesi."

Türkiye ATV muhabiri Erdal Kuruçay ise eğitim merkezlerini şöyle değerlendirdi:

"Ama gittiğimizde o önyargıların yıkıldığını gördük, çünkü biz Batı medyasını okuyoruz, Batı medyasına göre hareket edip pozisyon alıyoruz. Ne kadar hata yaptığımızı gördük. Gerçekten suça meyil etmiş, suça bulaşmış iki kesim var orada. Orada bir terapi merkezini gördük. Kusuru insan yapar, sonra farkına varmak da hatadan dönmek de yine insana erdem yapan bir durumdur. Aldıkları eğitimler hem sanatsal faaliyetler hem de eğitim alanındaki birçok şey. Aynı zamanda da katma değere fayda sağlamak."

Kursiyerler İpek Yolu'nda Çin heyeti ile birlikte yemekhanede akşam yemeği yediler. Herkesin yüzünde gülümseme vardı. Yemek esnasında CRI muhabiriyle duygularını paylaşan Pakistan FM 98 radyosundan sunucu Tassawar Zaman Babar şöyle konuştu:

"Eğitim merkezini ziyaret ettikten sonra Çin'in aşırıcı düşünceleri silmek için harcadığı çabaları olumlu görmeye başladım. Çin'in eğitim merkezini kurmasının amacı insanlar arasındaki iletişimi kuvvetlendirmek, onların barışçı şekilde bir arada bulunmasını, birbirlerine saygı gösterip birbirlerini sevmesini sağlamak ve devlet ile halka karşı aşırıcı düşüncelerin kökünü kazımaktan ibaret."

Heyettekileri daha da memnun kılan şey; eğitim merkezlerinin öğrencilerin öğrendiklerini gerçek yaşamda kullanmalarını ve iş bularak para kazanmalarını sağlaması. Bangladeş'te yayımlanan Thinakaran Gazetesi editörü Shiabur Rahman ise şunları söyledi:

"Onlara hukuki bilgileri ve doğru olanı öğretmenin yanı sıra, daha da önemlisi burada bir meslek öğrenebilmeleri ve toplumda bir yer edinebilmelerini sağlamaları. Böylece şimdi de gelecekte de umut dolu ve özgüven sahibi olabilirler. Ayrıca bu sayede doğal olarak doğru yörüngeye döneceklerdir."

Terörizme darbe indirme ve aşırıcı düşünceleri giderme, dünyanın karşı karşıya bulunduğu ortak bir sorun. Heyet üyeleri, Xinjiang'da oluşturulan eğitim merkezi modelinin örnek almaya değer olduğunu kaydettiler. Afganistan'da haftalık yayımlanan Kandahar Orband gazetesinin başeditörü Abdul Matin Amiri konuya ilişkin olarak şöyle konuştu:

"Afganistan, terörist saldırıların sıkça meydana geldiği bir yer. Afganistan, Çin'in deneyimlerini örnek alarak buna benzer eğitim merkezleri kurup terör militanlarının düşüncelerini değiştirebilirse, inanıyorum ki, Afganistan'daki durum da belli bir süre içinde değişecektir."

Mısır'da yayımlanan Al-Ahram Ektassdy Dergisi'nin editörü Samia Fakhry Mansour CRI mikrofonuna şunları söyledi:

"Bu son derece iyi bir hareket ve deneme, diğer ülkeler bunu örnek almalı. Bu yöntem (mesleki eğitim merkezi açma), özellikle aşırıcı düşüncelerden henüz etkilenmeye başlayanları geç olmadan kurtarabilir."