ABD ile destek alveri

    27 辵bat 2009

    YENABD y鰊etiminin T黵kiye'yi yak齨dan ilgilendiren b鰈gesel sorunlar 鼁erindeki stratejisinin ana hatlarbelli olmaya baad

    Obama y鰊etiminin ilk resmi temas ve beyanlar齨dan, T黵kiye'nin konumuna 鰊em verdi餴 ve bu meselelerin 鏾饀 鼁erinde Ankara ile beraber 鏰lmak veya di餰r bir deyie, T黵kiye'yi de bu stratejiye angaje etmek istedi餴 anlal齳or.

    Bu sorunlardan biri Irak'la ilgili. ABD, 鰊黰鼁deki haziran ay齨dan itibaren Irak'tan askerlerini geri 鏴kmeyi ve 2011'e kadar iale son vermeyi planl齳or. Bu geri 鏴kilme s黵eci i鏸n Washington'da yap齦an 鏰lmalarda, "ge鏸yollarndan biri olarak T黵kiye'nin de ad鼁erinde duruluyor. Washington'dan bu y鰊de hen鼁 Ankara'ya resmi bir talep ula de餴l, ama bunun yak齨da g黱deme getirilece餴 a琮k...

    Di餰r bir konu da Afganistan'la ilgili. Obama y鰊etimi bu 黮keye ek Amerikan askeri birlikleri g鰊dermek niyetinde. Ayr齝a m黷tefik 黮kelerin de oradaki askeri varl齥lar齨glendirmesini istiyor. Bu konuda da T黵kiye'ye resmi bir talep ulaad ama NATO 鏴r鏴vesinde bunun sinyalleri gelmeye baad..

    Bu arada Fransa'n齨 NATO askeri kanad齨a d鰊mek iste餴ne ABD b鼀黭 鰊em veriyor. Ancak bu konuda T黵kiye'nin engel 琮karmasolas齦齨dan da kaygduyuyor. Yani Ankara'n齨 daha glbir NATO i鏸n bu iste餰 destek olmas齨bekliyor.

    Prensipte "evet"...

    T躌K軾E, Obama'n齨 bu konularla ilgili stratejisine ne 鰈琰de uymaya haz齬?

    Bu soruyu D Ekonomik 輑iiler Kurulu DE軰'in 鰊ceki g黱 輘tanbul'da d鼁enledi餴 toplant齞a konun Dieri BakanAli Babacan'a sorduk.

    Bakan, ABD'nin Irak'tan 鏴kece餴 kuvvetlerin T黵kiye yoluyla d鰊mesi konusunda bir talepte bulunmashalinde, Ankara'n齨 bunu g鰎meye haz齬 oldu饀nu s鰕ledi ve "Bu deste餴 vermek isteriz, ancak bunun detaylar齨g鰎memiz gerek" klinde konuu.

    Babacan'齨 s鰕ledi餴nden nu anl齳oruz: T黵kiye, Irak'tan 鏴kilecek Amerikan askerleri i鏸n bir transit yolu olarak kullan齦mas齨a kar de餴l, ancak bu ge鏸e ilgili olarak, 鼁erinde mutab齥 kal齨masgereken hukuki, g黺enlik, vs.'ye iliin bir鏾k konu var. Bunlar齨 m鼁akere edilmesi gerekecek.

    Kuusuz bu konunun siyasi y鰊de 鰊emli. T黵kiye'nin b鰕le bir talebi reddetmesinin Washington'da hide iyi karlanmayaca瘕 a琮k. Buna karl齥, T黵kiye'nin sergileyece餴 iirli餴, Obama y鰊etiminden 鰎ne餴n Ermeni soyk齬齧 iddialar齨a kar 琮kmas齳la ilgili beklentileri konusunda elini glendirecektir.

    Bir nevi "hay齬"

    DI掭轑ERBakan sorumuzun Afganistan'la ilgili b鰈黰黱yan齮larken, T黵kiye'nin bu 黮kenin yeniden yap齦anmas齨da (e餴timden sa餷a kadar) yaptkatk齦arhat齬lattve Afganistan sorununun sadece "g黺enlik" de餴l, aynzamanda "insani" boyutunun da bulundu饀nu belirtti. Babacan daha hassas bir konu olan "ek askeri birlik" g鰊derme olas齦齨a hide餴nmedi...

    Asl齨da T黵kiye'nin muharip birlik g鰊dermek istemedi餴 biliniyor. Resmi politika halen de budur. Ancak 鰊黰鼁deki haftalarda (bu arada nisandaki NATO zirvesinde) bu y鰊de bask齦ar artabilir.

    NATO konusunda da Bakan, Fransa'n齨 askeri kanada d鰊mesi inin hen鼁 somutlaad齨 bunun bir "al-ver" anlay齳la konulmasgerekti餴ni belirterek ge鏸irdi...

    謟etlersek, Babacan'齨 s鰖leri, T黵kiye'nin ABD ile (ve genelde m黷tefikleriyle) iirli餴 ve ortakls黵d黵mek istedi餴ni, ancak kendi hassasiyet ve beklentilerini de ortaya koymaktan 鏴kinmeyece餴ni g鰏teriyor.