|
|||||||||||||||||||||
|
7 Mart 2009
SUDAN... Suriye... Hamas... 輗an... Bunlar 鰐eden beri uluslararas camian齨 ve 鰖ellikle Bat d黱yas齨齨 uzak durmaya veya dlamaya 鏰lt 黮keler.
T黵kiye'nin son zamanlarda izledi餴 d politikan齨 g鰖e 鏰rpan 鰖elliklerinden biri de, bu 黮kelerle yak齨 iliiler kurmas ..
H黭黰etin bu yeni yaklam iki arg黰ana dayan齳or:
1) T黵kiye art齥 鏾k boyutlu ve 鏾k eksenli bir d politika izliyor. D iliilerini kendi ulusal 琮karlar齨a g鰎e y鰊lendiriyor. Bu zaman zaman Bat齦 dost ve m黷tefiklerinin tutumundan farkl 鏸zgide olabilir; ama Bat齦齦ar da her zaman birlikte hareket etmiyorlar.
2) Bu 黮kelerin rejimleri ve izledikleri politikalar muz齬 veya tehlikeli say齦abilir. Ama onlar yola getirmenin 鏰resi dlamak, izole etmek de餴l, aksine, onlarla bir kilde diyalog kurmak, yani onlar bir uzlaa s黵ecine "angaje" etmektir.
H黭黰etin yeni yaklam齨daki esas mant齥 bu olmakla beraber, bunda AKP'nin ideolojik e餴liminin de bir 鰈琰de pay齨齨 oldu饀nu eklemek gerek...
D鰎t 鰎nek
PRAT軰TE bu politikan齨 nas齦 uyguland齨 yukar齞a sayd齧齴 d鰎t 鰎nekte g鰎mek m黰k黱.
SUDAN: Afrika'n齨 bu 鰊emli 黮kesi, Ankara'n齨 Siyah K齮a'ya a琮lma politikas齨齨 temel taar齨dan biri. T黵kiye'nin Sudan ile 鰖ellikle ekonomik 琮karlar var. T黵k h黭黰eti Sudan'a a琮l齬ken, devlet baan 謒er el Ber'e de 鰖el bir ilgi g鰏terdi. Oysa El Ber Darfur'daki kanl olaylar齨 sorumlusu olarak kabul ediliyor. Bu hafta da Lahey Mahkemesi onun aleyhinde tutuklama karar ald
Bu konuda T黵kiye'nin tutumu, Afrika Birli餴'nin ve Arap Ligi'nin paralelinde. Ankara mdi "dlama yerine angaje etme", yani meseleyi diyalogla halletme tezini savunuyor. Aksi halde Sudan'齨 i sava, hatta b鰈黱meye s黵黭lenebilece餴 uyar齭齨da bulunuyor...
SUR軾E: T黵kiye, bu 黮kenin ABD'nin kara listesinde yer ald d鰊emde Ber el Esad y鰊etimiyle yak齨 iliiler kurmaya baad Bug黱 Ankara ile 轪m aras齨da s齥 bir iirli餴 var. T黵 diplomasisi bu ortamdan yararlanarak, Suriye ile 輘rail aras齨da arabuluculuk misyonunu 黶tlendi...
Son haftalarda ABD ve di餰r Bat 黮kelerinin Suriye'ye yakla g鰎黮鼀or. Yani mdi onlar da bir ara eleirdikleri T黵kiye'nin yolunu izlemeye ba齳or.
HAMAS: T黵kiye'nin bu 鰎g黷 ile baa AKP vas齮as齳la baayan temaslar Bat da sert tepkilere yol a鏼t T黵k yetkililer, bu iliinin Gazze'de atees i鏸n harcad 鏰balar齨 i yarad齨 belirtiyor.
Ankara'n齨 Hamas ile ilgili g鰎 de onun izole edilmesi yerine, bir bar s黵ecine dahil edilmesi y鰊黱dedir. 辤mdi Bat da da baz 鏴vreler bu g鰎e meylediyor.
軷AN: Ankara ile Tahran aras齨da son zamanlarda yak齨 iliiler kuruldu. N黭leer programla ilgili krizde T黵kiye gene diyalog tezini savundu ve bir ara "kolayla齬齝 rol黱 de oynad 辤mdi Obama y鰊etiminin de 輗an'a kar bir "a琮lma politikas izlemeye haz齬land g鰎黮鼀or...
謓celiklere dikkat...
T躌K軾E'nin sayd齧齴 bu 黮kelerle ilgili politikas齨齨 bar齦 olmas genel stratejisi i鏸ndeki iliileri dikkate alarak, dengeli ve ger鏴k鏸 bir yol izlemesine ba餷齞齬.
Bu 黮kelerle ilgili anlaazl齥lar齨 璉z黰黱de bir rol oynamak i鏸n de tarafs齴 ve ilkeli bir tutum sergilemek, olaylara bulaadan, gerekti餴nde mesafeli davranmak gerekir.
Bir de, 鏾k boyutlu ve 鏾k eksenli d politikada, T黵kiye'nin temel 琮karlar齨a ve vizyonuna dayal 鰊celiklerinin g鰖 鰊黱de tutulmas齨da yarar vard齬...