CRI Hakkında | Eski Versiyonumuz
Qing Hanedanı'nın 4. imparatoru Kangxi
  2009-08-24 12:18:15  cri

     Hongli (1711-1799), Çin tarihindeki son hanedan olan Qing'in 4. imparatoruydu. Hongli'nin hakimiyeti dönemine Qianlong dönemi adı verildiği için, Hongli de İmparator Qianlong olarak biliniyor. Tahtta 60 yıl kalan Qianlong, 1796 yılında tahtı 15. oğluna devrettikten sonra da devlet işlerine bakıyordu, bu durum ölümüne kadar sürdü. Hanedanda gerçek anlamda 64 yıl kalan Qianlong, Çin tarihinde en uzun hakimiyet kuran imparator oldu.

       Qianlong tahttayken birçok defa savaş açarak, sınır bölgelerini birleştirdi, farklı etnik grupların yaşadığı birleşmiş ülkenin gelişmesini sağladı. Qianlong'un tahta geçtiği ilk yıllarda, hanedanın kuzeybatısında hakimiyet Çungar kabilesinin elindeydi ve Guizhou bölgesindeki Miaolar da isyan ediyordu. Kuzeybatıdaki Çungar kabilesinin yenilenmesi için askerler gönderilmişti, ayrıca Çungar kabilesi sağlam bir kabileydi, bu nedenle Qianlong, bu kabileyle barıştı ve tüm olanakları Miao isyanını bastırmada kullandı. Miao isyanı kısa sürede bastırıldı. Qianlong'un hakimiyetinin 18. yılında Çungar kabilesinde iç kargaşa çıktı, aynı yıl ve ertesi yıl kabilenin iki kolu ardı ardına Qing merkezi yönetimine teslim oldu. Qianlong, hakimiyetinin 19. yılında başkent Beijing'den, yaz mevsimini geçirdiği Chengde kentine giderek, teslim olan iki Çungar yöntecisini kabul etti. Çungar kabilesi hakkında bilgi alan Qianlong, bu kabileyle savaşma zamanının geldiğini savundu. Bazı nazırların karşı çıkmasına rağmen, Qianlong ertesi yıl İli bölgesine asker göndermeye karar verdi. Qianlong, 1755 yılının Mayıs ayında İli'ye asker gönderdi. Çungar kabilesinin lideri savaşı kaybederek kaçtı, ancak bir Uygur kabile lideri tarafından yakalanarak, Qing kampına teslim edildi. Qing hanedanına teslim olan iki Çungar kolundan birinin lideri bir süre sonra tekrar ayaklandı. Qianlong da tekrar asker göndererek bastırdı. Qianlong döneminin 22. ile 24. yılları, yani 1757 ile 1759 yılları arasında Xinjiang'ın güneyindeki isyanlar bastırılarak, İli vilayeti kuruldu. Tüm Xinjiang'ın askeri ve siyasi işlerine bakan İli vilayeti Tanrı Dağları'ndaki Tachen ve Kaşgar gibi yerlere yöneticiler gönderdi; Xinjiang'ın kuzey kesimine asker gönderilerek, çorak araziler tarıma açıldı; Xinjiang'a göçmenler gönderilerek, vilayete bağlı ilçeler oluşturuldu. Böylece Ming hanedanından sonra isyancıların kontrolü altında bulunan Xinjiang toprakları tekrar merkezi hükümetin doğrudan yönetimi altına girdi.

      Qianlong ayrıca, Tibet bölgesi üzerindeki yönetimi güçlendirdi. Qing hanedanının başlangıcından beri Tibet'teki siyasi durumda istikrarsızlık vardı. Qianlong döneminde 1750 yılında Tibet'teki bir aşiret Çungarla işbirliği yaparak isyan etti, isyanda merkezi hükümetin gönderdiği nazırlar öldürüldü. Qianlong, hemen Tibet'e asker göndererek, isyanı bastırdı, ayrıca Tibet'in iktidar yapısında düzenleme yaptı ve asker sayısını artırdı. Nepalli Gurkalar 1758 yılında Tibet'e saldırdı, 3 yıl sonra tekrar saldırı düzenledi. Qianlong, bir generali Tibet'e Gurkaları geri çevirmeye gönderdi ve ertesi yıl Tibet'in yönetimiyle ilgili bir emir imzalayarak, idari yönetim, maliye, savunma ve dışişleri yetkililerini buraya atadığı nazıra verdi. Tibet'teki iki dini lider Panchan ve Dalay'ın bir karar almadan önce bölgeye atanan nazırdan onay alması gerekiyordu. Ayrıca Panchan ve Dalay'ın belirlenmesi için kura çekilmesi sistemi saptandı, sistem gereği, Tibetli ve Moğol soylular buna katılamıyordu. Bundan sonra Tibet'teki yerel siyasi ortamda istikrar sağlandı, merkezi hükümetin siyasi emirleri de bölgede hayata geçirilebildi.

       Qianlong döneminde Çin'in komşusu olan Hindistan, Seylan (bugünkü Sri Lanka), Filipinler ve Endonezya sömürge durumdaydı. Batılı sömürgeciler ve Rus çarları gözlerini Çin'e dikmişti. Qianlong, kendini savunmak amacıyla dış ticareti sınırlama ve temasları azaltma politikası uygulayarak, dış ticarette sadece Guangzhou limanının açılmasına izin verdi. İngilizlerin ileri sürdüğü, Çin'in egemenliğine zarar verebilecek talepleri geri çeviren Qianlong, aynı zamanda Rus çarlarıyla arasında daha önce imzalanan anlaşmada ısrar etti. Qianlong'un bu uygulamalarıyla, müreffeh bir dönemde bulunan Qing hanedanı korunabildi, ancak beraberinde başka bir sonuç da ortaya çıktı, Çin giderek dünyadaki gelişmelerin gerisinde kaldı.

       Qianlong, hanedanının kültür davasının geliştirilmesine büyük önem vererek, hanedanın bütçesinden çok sayıda kitap derletti. Qianlong döneminin 38. yılında özel birim oluşturularak, Si Ku Quan Shu adlı ansiklopedi derlenmeye başlandı. Tam 10 yıl süren çalışmalar sonunda tamamlanan kitap dizisine 80 bin ciltten oluşan 3457 kitap alındı. Çok sayıda eski kitabı kapsamına alan ve koruyan Si Ku Quan Shu, Çin'de şimdiye kadar korunan en büyük kitap dizisi olma özelliğine sahip. Qianlong resim ve kaligrafi yapıtları ile eski kitaplar ve eski eşyaları sevdiği için büyük miktarda koleksiyon sahibiydi, onun sayesinde eski hanedanlara ait çok sayıda değerli eser korunabildi. Ancak Qianlong, yönetiminin aleyhinde olan kitapları yasaklardı veya yok ettirirdi, bu durum kültürel erozyona yol açtı. "Yazı Hapishanesi" olarak adlandırılan yazı veya konuşmalar nedeniyle hapise atılanlar veya öldürülenler oldu; bazı yöneticilerin keyfi şekilde dava açmasıyla, "yazı hapishanesi" olayları arttı, insanların düşünmesi engellendi.

       İmparator Qianlong hayattayken birçok savaş açmıştı, bunlar hanedanın birliğinin savunulması ve dışarıdan saldırılara direniş yapılması ile hanedan içindeki isyanların bastırılması için açılan savaşlardı. Qianlong, hanedan genelinde devriye gezmeyi sevdiği için, hanedan çapında onun için çok sayıda bina inşa edildi, yerel yöneticiler de kendi ceplerini doldurmak için çeşitli yöntemler kullandı. Bunlar, halkın sırtındaki yükü ağırlaştırdı. Qianlong döneminin sonlarında yolsuzluk olayları yoğunlaştı. Tarımsal araziler az sayıda insanın elinde olduğundan ve nüfus hızla arttığından, hanedandaki sınıf çelişkisi günden güne ciddileşti. Halk arasında yoğun siyasi özellikler taşıyan gizli dinler hızla gelişti, 9 yıl süren Beyaz Lotüs Dini isyanı yaşandı.

       Öte yandan, Qianlong hayat boyunca çok sayıda şiir ve makale de yazdı.

İlgili Haberler
Yorumunuzu Gönderin
Çin-Türkiye ilişkilerinde yeni kilometre taşı
Çin-Türkiye ekonomik ilişkilerinde yeni bir dönem başlıyor. Türk Lirası, Çin finans dünyasına ayak bastı.
Çinli kulüpler büyük transferlerine devam ediyor

Chelsea'nin yıldız orta saha oyuncusu Oscar, 60 milyon avroya Çin'e gelmeye hazırlanıyor. Peki Çinli kulüpler yabancı futbolcular için ne kadar para ödüyor? Bu sorunun cevabı ve haftanın ekonomi gündemine genel bir bakış için Ekodiyalog'a kulak verin.

Diğerler>>
Çin'de 2016'da neler konuşuldu? (1) (Çin Mahallesi)
Çin'de 2016 yılında gündemde neler vardı? Çinlilerin en çok dikkatini çeken gelişmeler nelerdi? Çin Mahallesi'nin sakinleri, 2016'yı nasıl geçirdi?
Çin'in 5. büyük icadı 24 Sezon nedir? (Çin Mahallesi)
Çinlilerin günlük hayatına yön veren bir takvim sistemi olan 24 Sezon'a kâğıt, pusula, matbaa ve baruttan sonra Çin'in 5. büyük icadı diyenler de var. UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'ne alınan 24 Sezon, bir kez daha gündemde.
Diğer>>
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (07-01-2015)
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (19-11-2014)
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (05-11-2014)
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (08-10-2014)
• Biliyor Musun Bilmiyor Musun (24-09-2014)
Diğer>>
Anket
Soru-Yanıt
  • Nükleer Güvenlik Zirvesi'nde Çin'in gücü ortaya kondu

  • Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping 31 Mart-1 Nisan günlerinde ABD'nin başkenti Washington'da düzenlenen ve dünyanın odaklandığı Nükleer Güvenlik Zirvesi'ne katıldı.
    Diğer>>
    İzleyici Postası
  • Koyun yılınız kutlu olsun (Pınar Koçak)

  • Koyun Yılının en güzel müjdeler, en güzel sürprizlerle kapınızı çalması dileğiyle...
  • Çin kadınlarına (Ali Güler)

  • Düşlerimde gelir bir güzel bana, alır götürür beni uzak bir diyara...

    Diğer>>
    Linkler
    © China Radio International.CRI. All Rights Reserved.
    16A Shijingshan Road, Beijing, China