Taiwan’ın gelişme tarihi

中國國際廣播電臺

Taiwan'ın kalkındırılması

  Taiwan Çin’in ayrılmaz bir parçası. Taiwan, coğrafi açıdan eski çağda Çin’in ana kesimiyle bütündü. Sonra yerküre kabuğu hareketlerinden dolayı birleşen kara kısmı batarak boğaz haline geldi. Taiwan Boğazı böylelikle oluştu. Ancak Taiwan’ın çeşitli bölgelerinde yapılan kazılarda çıkarılan taş aletler, siyah çömlekler, eski resimli çömlekler gibi tarihi eserler, Taiwan’ın kültürünün milattan önceki dönemlerde de Çin’in ana kesimiyle aynı olduğunu ispatladı.

  Tarihi kayıtlara göre, zamanın Wu devleti yöneticisi Sun Quan 230 yılında 10 bin deniz askerine başkanlık eden General Weiwen ve Zhu Gezhi’yi Taiwan’a gönderdi. Bu, Çin’in ana kesiminden Taiwan’a gidenlerin, ileri kültür bilgileriyle bu bölgeyi kalkındırmalarının başlangıcıdır. 6. yüzyılın sonunda ve 7. yüzyılın başlarında hüküm süren Sui hanedanı döneminde İmparator Yang Guang, Taiwan’ın farklı örf ve adetleri hakkında bilgi almak ve yerel halkla dostluk ilişkilerini kurmak için üç kez heyet gönderdi. Bundan sonra Tang hanedanından Song hanedanına kadarki 600 yıl içinde, Çin’in ana kesiminin sahil bölgelerinde, özellikle Fujian eyaletinin Quanzhou ve Zhangzhou bölgelerinde yaşayanlar, savaştan kaçmak için Penhu adalarına ya da Taiwan’a taşındılar ve oradaki bakir toprakları tarıma açma çalışmalarıyla uğraştılar. Yuan hanedanı hükümeti, 1335 yılında Penhu’da “devriye ve denetim kuruluşu”nu kurdu. Bu kuruluş, Penhu ve Taiwan’daki sivil işlerini yönetmekten sorumluydu. Çin’in Taiwan’da özel yönetim kurumları kurması bu tarihten itibaren başladı. 

  Ming hanedanı döneminden sonra Çin’in ana kesimi ile Taiwan halkı arasındaki temaslar hiç kesilmemişti. Denizci Zhen He, geniş çaplı deniz filosuna başkanlık ederek Güney Çin Denizi ülkelerini ziyaret ederken Taiwan’da kaldı ve yerel halka sanat eserlerini ve tarım ürünlerini getirdi. 1628 yılında (Ming hanedanı Congzhen döneminin ilk yılı) Fujian’da kuraklık felaketi yaşandı. Geçim zorluğu çeken onbinlerce felaketzede Taiwan’a gitti ve orada toprakları tarıma açarak geçinmeye başladılar. Taiwan bundan sonra büyük çaplı kalkınma dönemine girdi.

Zhen Chenggong’un Taiwan’ı geri alması 

  16. yüzyılın ortalarından sonra, zengin ve güzel Taiwan adasına Batılı sömürgeciler göz diktiler. İspanya, Portekiz ve diğer yabancı ülkeler ardı ardına Taiwan’a saldırarak enerji kaynaklarını ele geçirdiler, dini kültürü ihlal ettiler ve asker gönderek işgal ettiler. Hollandalılar 1642 yılında İspanya’nın Taiwan’ın kuzeyindeki üssünü ele geçirdi. Taiwan bundan sonra Hollanda kolonisi haline geldi.

  Hollandalı sömürgeciler, Taiwan’da kaldıkları sürede Taiwan halkını zalim bir şekilde sömürdü. Taiwan halkı Hollandalı sömürgecilere karşı sürekli mücadele etti. Milli kahraman Zhen Chengong, Taiwan halkının işbirliğiyle Hollandalı saldırganları kovarak Taiwan’ı geri aldı. Zhen Chengong, bundan sonraki kısa süre içinde yakalandığı hastalık nedeniyle öldü. Zhen’in oğlu Zhenjin ve torunu Zhen Keshuang, Taiwan’ı 22 yıl süreyle yönetti. Zhen ailesinin üç nesili, Taiwan’ı idare ederken şeker, tuz üretimini, sanayi ve ticareti geliştirdi, okullar açtı ve Gaoshan milliyetinin tarım üretim tarzını düzeltti. Bu önlemler Taiwan’ın ekonomi ve kültürünün hızla gelişmesini sağladı. Bu, Taiwan tarihinde önemli bir kalkınma ve gelişme dönemidir ve tarihte “Ming-Zhen Çağı” olarak adlandırılır.

Taiwan, Qing hanedanı döneminde Çin haritasına katılması

  Qing hükümeti, 1683 yılında (Qing hanedanı imparator Kang Xi döneminin 22. yılı) Taiwan’a asker göndererek saldırdı. Zhen Keshuang ve askerleri teslim oldular. Qing hükümeti Taiwan’da bir belediye ve üç ilçe kurdu. Bunlar, idari açıdan Fujian eyaletine bağlandı. Böylece Taiwan, tekrar Çin merkezi hükümetinin ortak yönetimi altına alındı. Taiwan ile Çin’in ana kesimi arasında siyasi, ekonomik ve kültürel alanlardaki ilişkiler daha da sıklaştı. Taiwan, birleşik bir ülkenin ayrılmaz parçası haline geldi.

  Qing hükümeti 1885 yılında (Qing hanedanı imparator Guang Xu döneminin 11. yılı) Taiwan eyaletini kurdu ve Liu Mingchuan’ı Taiwan eyaletinin ilk başkanı olarak atadı. Liu Mingchuan, Taiwan’ı kalkındırmak için çok sayıda Fujianlı ve Guangdonglu’yu Taiwan’a göç etmeye teşvik etti. Liu, ardı ardına Toprakları Tarıma Açma Müdürlüğü, Telegraf Müdürlüğü, Demiryolları Müdürlüğü, Askeri Gereç ve Silahlar Bürosu, Ticaret Müdürlüğü, Maden ve Petrol Müdürlüğü, Orman Müdürlüğü’nü kurdu; top kuleleri inşa ettirdi ve savunma işlerini düzene soktu; elektrik hatları kurdu, postaneler açtı, demiryolları döşedi, ticaret gemileri yaptırdı, sanayi ve ticareti geliştirdi, okullar açarak kültür ve eğitimi ilerletti.

Japon saldırganların işgali

  Japonya, 1800’lü yılların ikinci yarısında “Minzhi Reformu”yla kapitalist gelişme yoluna çıktı ve 1894 yılında Çin’e savaş açtı. Tarihe, “Jiawu Savaşı” olarak geçen bu savaşta yenilgiye uğrayan Qing hanedanı hükümeti, 1895 yılında Japonya ile haksız “Maguan Anlaşması”nı imzalayarak Taiwan ve Penghu adalarını Japonya’ya verdi. Taiwan bundan sonra Japonya’nın kolonisi haline geldi. Taiwan Japonya tarafından 50 yıl süreyle işgal edildi.

  Japonya Taiwan’ı işgal ettikten sonra Taipei’de Taiwan’ı yönetmek üzere yüksek düzeyde valilik kurdu ve diğer bölgelerde nahiyeler oluşturdu. Bu bölgelerde polis ve Bao-jia sistemi uygulandı. Japonya ayrıca Taiwan’a koloni yönetimi ve “Japonyalaştırma” eğitimi uygulandı. Aynı zamanda Japonya, kendi ekonomik büyüme ihtiyacına göre, Taiwan’ı tarım ve tarım ürünleri üssü olarak gördü. Bu da Taiwan’daki üretim sanayisi ve ulaşımın adım adım gelişmesini sağladı. İkinci Dünya Savaşı sırasında Japonya, güneye genişleme militarist politikası doğrultusunda Taiwan’da çeşitli askeri sanayileri geliştirdi.

Taiwan’ın vatana yeniden kavuşması ve tekrar ayrılması

  Tarihi gerçekler ışığında, İkinci Dünya Savaşı sırasındaki uluslararası anlaşmayla Taiwan’ın Çin topraklarının ayrılmaz bir parçası olduğu bir kez daha onaylandı. Çin, ABD ve İngiltere arasında 1 Aralık 1943’te imzalanan “Kahire Deklarasyonu”nda Japonya’nın ele geçirdiği Çin topraklarından, Manzhou, Taiwan ve Penhu adalarını Çin’e geri verildiği belirtildi. 26 Temmuz 1945’te Çin, ABD ve İngiltere arasında imzalanan ve sonra eski Sovyetler Birliği’nin de katıldığı “Potsdam Bildirisi’nde ‘Kahire Deklarasyonu’nda belirlenen koşulların mutlaka yerine getirilmesi gerektiği” yinelendi.

  Japonya 15 Ağustos 1945’te “Potsdam Bildirisi”nde belirlenen maddeleri kabul ederek kayıtsız şartsız teslim oldu. Çin hükümeti, 25 Ekim 1945’te Taipei’de Taiwan eyaletini işgal eden Japon saldırganların teslim olma törenini düzenledi. Ancak Taiwan’a yeniden kavuşulmasından sonra o dönemde Çin’i yöneten Guomindang Partisi, çok yanlış bir politika izleyerek Taiwan halkına askeri dikta rejimi uyguladı. Ayrıca, yetkililerin kötü yönetimi ve yolsuzlukları, Taiwan halkı ile yöneticiler arasındaki çelişmeyi şiddetlendirdi. Taiwan halkı 28 Şubat 1947’de Guomindang Partisi yönetimine karşı silahlı ayaklanma düzenledi. Guomindang Partisi, çok sayıda askeri Jirong’ya göndererek ayaklanmayı kanlı biçimde bastırdı. Bu olayda ölü sayısı 30 bini geçti ve tarihte “28 Şubat” olayı olarak adlandırıldı.

  Çin halkı, Çin Komünist Partisi liderliğinde, 1 Ekim 1949’da Guomindang Partisi yönetimini devirdi, Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşu ilan edildi. Çin’in ana kesiminin kurtuluşu öncesinde Çen Kaişek ve Guomindang Partisi’nin bazı askeri ve siyasi yöneticileri Taiwan’a kaçtılar. Bu kişiler, ABD’nin koruması ve desteğiyle, Taiwan’da kalmaya başladılar ve bu da Taiwan’in Çin’in ana kesimiyle bir kez daha ayrılmasına yol açtı.