|
|
|
|
|
Çin hükümetinin Taiwan
sorununun çözümüyle
ilgili temel görüşleri
|
|
中國國際廣播電臺
Çin hükümetinin Taiwan
sorununun çözümüyle
ilgili temel görüşleri
Çin hükümetinin
Taiwan sorununun çözülmesiyle
ilgili temel ilkesi, “Barışçı
birleşme, bir ülke iki
sistem”dir.
Çin hükümeti,
1950’li yıllarda Taiwan
sorununun barışçı
yollardan çözülmesini
planladı. Çin Halk
Cumhuriyeti Ulusal Halk
Meclisi Daimi Komitesi tarafından
1 Ocak 1979’da yayınlanan
“Taiwan vatandaşlarına
mesaj”da Taiwan Boğazı’nın
iki yakasında, askeri
gerginliğe son verilmesi
konusunda görüşmeler yapılması
çağrısında bulunuldu.
Mesajda, vatanın birleşmesi
gerçekleştirilirken
kesinlikle “Taiwan’daki
duruma saygı gösterecek
uygun politikanın izleneceği
ve uygun yönteme başvurulacağı”
belirtildi.
Çin Ulusal Halk Meclisi
Daimi Komitesi Başkanı Ye
Jianying 30 Eylül 1981’de
yaptığı konuşmada, Taiwan
sorununun çözülmesiyle
ilgili ilke ve politikaları
bir kez daha açıkladı. Ye
Jianying, “vatanın birleşmesinden
sonra Taiwan’ın özel idari
bölge olarak azami özerklik
hakkına sahip olacağı”nı
belirtti.
Çin’in eski lideri
Deng Xiaoping ertesi yıl Ye
Jianying’in söz konusu konuşmasıyla
ilgili olarak, bunun aslında
“bir ülke iki sistem”
olduğunu, yani vatanın birleşmesinin
gerçekleştirilmesi ön koşulunda,
Çin’in ana kesiminde
sosyalizm sistemi korunurken,
Taiwan’da kapitalizmin
uygulanacağını kaydetti.
Çin Komünist Partisi
Merkez Komitesi eski Genel
Sekreteri Jiang Zemin 12 Ekim
1992’de yaptığı konuşmada,
“Biz ‘barışçı birleşme,
bir ülke iki sistem’
ilkesini şaşmadan izleyerek
vatanın birleşmesi için
aktif çaba harcayacağız”
dedi.
“Barışçı birleşme” ve
“bir ülke iki sistem”
ilkelerinin temel içeriği
Çin hükümetinin
Taiwan sorununun çözülmesinde
izlediği “barışçı birleşme”
ve “bir ülke iki sistem”
ilkelerinin temel içeriği şunlardır:
1) Tek Çin. Dünyada
yalnızca bir Çin bulunuyor.
Taiwan, Çin’in ayrılmaz
bir parçasıdır. Merkezi hükümet
Beijing’dedir. Bu, Taiwan
sorununun barışçı
yollardan çözülmesinin ön
koşuludur.
2) İki sistemin bir
arada bulunması. Tek Çin ön
koşulunda, Çin’in ana
kesiminde uygulanan sosyalizm
sistemi ve Taiwan’da
uygulanan kapitalizm
sisteminin, uzun vadede bir
arada bulunarak ortaklaşa
gelişmesi.
3) Azami özerklik.
Vatanın birleşmesinden sonra,
Taiwan özel idari bölge
olacak. Taiwan, Çin’in diğer
eyaletlerinden farklı olarak
azami özerklik hakkına sahip
bulunacak.
4) Barış görüşmeleri.
Çin hükümeti Taiwan
Boğazı’nın iki yakasındaki
gerçek durumlara göre, vatanın
birleşmesinin gerçekleştirilmesinden
önce iki tarafın karşılıklı
saygı, karşılıklı ve
tamamlayıcı ve yarar ilkesi
doğrultusunda, iki yaka arasında
ekonomik işbirliği ve diğer
alanlardaki temasların faal
olarak ilerletilmesi, iki yaka
arasında doğrudan posta,
ticaret ve ulaşımın gerçekleştirilmesi,
karşılıklı temas ve vatanın
barışçı yollardan birleşmesi
için koşullar yaratılmasından
yanadır.
Çin’in birleşmesini hızlandıran
8 maddelik öneri
Çin eski Cumhurbaşkanı
Jiang Zemin 31 Ocak 1995’te
Çin Komünist Partisi Merkez
Komitesi’ne bağlı Taiwan
İşleri Ofisi ve Devlet
Konseyi’ne bağlı Taiwan
İşleri Ofisi tarafından düzenlenen
Bahar Bayramı çay partisinde
“vatanın birleşmesiyle
ilgili sekiz maddelik görüş
ve öneri”yi ortaya attı.
Bu sekiz maddelik görüş ve
öneri şunlardır: 1) Tek Çin
ilkesinde ısrar edilmesi. 2 )
Taiwan’ın yabancı ülkelerle
gayri resmi ekonomik ve kültürel
ilişkiler kurmasına itirazımız
yok. Ancak sözde
“uluslararası yaşam alanını
genişletme” faaliyetlerine
karşıyız. 3) Taiwan Boğazı’nın
iki yakası arasında vatanın
barışçı yollarla birleşmesi
konulu görüşmeler yapılması.
4) Barışçı yollarla birleşme
için çaba harcanması, Çinlilerin
Çinlileri vurmaması. 5) İki
yaka arasındaki ekonomik
temas ve işbirliğinin var güçle
geliştirilmesi. 6) İki
yakadaki vatandaşların Çin
milletinin seçkin
geleneklerini ortaklaşa devam
ettirerek geliştirmeleri. 7)
Taiwan vatandaşlarının yaşam
tarzına ve devletin efendisi
olma arzusuna yeterince saygı
gösterilmesi, Taiwan vatandaşlarının
tüm haklı hak ve çıkarlarının
korunması. 8) Taiwan
liderinin uygun sıfatla
ziyaretine açığız. Biz de
Taiwan tarafının ziyaret
davetini kabul etmeye hazırız.
Ziyaret sırasında devlet işlerini
görüşebilir, bazı sorunlar
üzerinde fikir alış verişinde
bulunabiliriz.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|