中國國際廣播電臺
Savaşan Devletler döneminde
gelişmiş Taoculuk okulunun
temsilcilerinden Lao-tse’yı
Zhuang-tse izledi.
Zhuang-tse’nin adı
Zhou’ydu. M.Ö 4. yüzyılda
Song hanedanlığı zamanında
küçük bir memuriyet yaptı.
Çocukken akıllı ve çalışkan
olan Zhuang-tse, güney ülkelerini
gezerek ülkenin eski gelenek
ve göreneklerini yakından
tanıdı. Doğaya tapan, dürüst
bir kişilik olan Zhuang-tse,
adetlere saygı gösterirken,
kral ve aristokratlardan iğreniyordu.
Chu Devleti kralı, onu
sadrazamlık görevine saygıyla
davet etti, o ise bu isteği
reddetti. Bundan sonra ömür
boyu memuriyetten uzak kalarak
sivil yaşama çekilen
Zhuang-tse, hasırdan sandal
örerek geçiniyordu.
Zhuang-tse, aynı zamanda
Taocu öğretileri yaydı ve
çok sayıda kitap yazdı.
“Zhuang-tse’nin
Derlemeleri”,
“Zhuang-tse’nin Karma
Derlemeleri” kitaplarını
oluşturan ve günümüze
kalan “Zhuang-tse”nin yazılarının
sayısı 33’ü buldu.
“Zhuang-tse’nin
Derlemeleri”nde tamamen
Zhuang-tse’nin yazıları
toplanırken,
“Zhuang-tse’nin Karma
Derlemeleri”ne ise
Zhuang-tse ile öğrencilerinin
yazıları yer aldı.
“Zhuang-tse’nin
Derlemeleri” kitabında
toplanan eserlerinden “Qiwulun”,
“Xiaoyaoyou” ve
“Dazongshi” felsefe yazılarında
Zhuang-tse’nın eski felsefe
düşüncesi en belirgin bir
şekilde belirlenmiştir.
Laotse ve Taoist okulun
felsefe düşüncesini devam
ettiren Zhuang-tse, kendine özgü
bağımsız bir felsefe düşünce
sistemiyle öğrenim ve yazı
stilini oluşturdu.
Zhuang-tse’ye göre, “Göksel
Tao” somut ve gerçek bir
varlıktır. Evrendeki her şeyin
kaynağı olan “Tao”, doğal
ve hareketsizdir. Tao’ya göre,
siyasi açıdan her şey kendi
başına serbest bırakılarak
idare edilmeli, insanlığın
yaşam biçimi açısından da
insan doğaya dönmelidir. Hümanizm
ve münakaşa insana yönelik
bir cezadır. Zhuang-tse,
zamanın hükümdarlarının
savundukları “hümanizm”,
“hukuk” gibi görüşlere
karşı çıkmıştır. Laik
toplumdaki protokol, hukuk,
otorite ve kuvvet
kategorilerine sert eleştiri
yönelten Zhaung-tse,
“Evliya ölmezse, eşkıya
bitmez”, “çengel çalan
ölüm cezasına çarptırılır,
devleti çalan ise mandarinliğe
yükselir” görüşlerini
savunmuştur. İnsanlığın
yaşam biçimi açısından doğaya
tapan ve “dünya benimle
beraber doğdu, evrendeki her
şey benimle birdir” ruhunda
yaşamaya çağıran
Zhaung-tse, insan hayatının
en yüksek gayesinin özgürlük,
yani maddi zevk ile iki yüzlü
şöhret değil, mutlak özgürlük
olduğunu ileri sürmüştür.
Daha sonraki nesillere derin
etki bırakan Zhuang-tse’nin
bu düşünceleri, insanlık
tarihindeki değerli manevi
varlığın bir parçasıdır.
3. ve 5. yüzyıllar
arasında hüküm sürmüş
Wei ve Jin devletleri dönemlerinde
büyük yankı uyandırmış
“Zhuang-tse’nin
Derlemeleri” kitabı,
“Zhouyi” ve “Lao-tse”
eserleriyle birlikte Çin’de
üç metafizik başyapıt
olarak adlandırıldı. Çin
edebiyatında da önemli bir
konuma sahip olan
“Zhuang-tse Derlemeleri”
Tang hanedanlığı döneminde
(618-907) resmen Taoist
klasikler olarak kabul edilmiştir.
Sonraki kuşaklar, yalnız
bağımsız felsefe düşünce
değil, edebi açıdan da
Zhuang-tse tarafından derin
biçimde etkilenmişlerdir.
Zhuang-tse’nin siyasi ve
felsefi düşüncesi, kuru öğüt
değil, gözle görülebilir
ve elle tutulabilir kadar canlı,
mizahi ve akılcı masallar da
içerir. Derin ve geniş
anlamlı, çığır açıcı
ve çeşitli biçimlerdeki söz
ve ifade oyunlarına başvurularak,
iletilmek istenen düşünce
ustalıkla, canlı ve göz alıcı
bir şekilde anlatılır. Olağanüstü
bir hayal gücüne sahip olan
ve tam bir masal ve hikaye
koleksiyonunu andıran
“Zhuang-tse’nin
Derlemeleri”nde canlandırılan
tuhaf ve çarpıcı imajlar,
son derece canlı ve büyük
etkileyici bir sanat gücünü
gösteriyor.
|