中國國際廣播電臺
Dongzhi
(Kış gündönümü), Çin’in
Ay Takvimi’ne göre 24 güneş
teriminden ve aynı zamanda Çinlilerin
geleneksel bayramlarından
biridir. 2700 yılı aşkın süre
önce, Çin’in İlkbahar ve
Sonbahar döneminde
“Dongzhi” olarak adlandırılan
bu güneş terimi vardır..
Çincede “zhi”, uç ve son
nokta anlamına gelir. Bu sözcük
hava ısısının Dongzhi gününde
en düşük dereceye varması
anlamına gelmiyor; yerkürenin
güneşin etrafında dönüşündeki
yerini kast ediyor. Kuzey yarım
kürede yaşayan insanlar için
Dongzhi günü, gündüzün en
kısa olduğu gündür.
Dongzhi’den sonra gündüz,
günden güne uzuyor. Eski
kitaplardaki kayıtlara göre,
Dongzhi gününde imparator
nazırlarıyla birlikte beş gün
müzik dinler, halk da evde çalgı
çalarmış. Dongzhi gününde
imparator gökbilimi ve
takvimi bilen uzmanları da çağırarak
takvimi inceler, ayrıca göğe
tapınma etkinlikleri düzenlermiş.
Dünyaca ünlü Beijing Gök
Tapınağı, imparatorun
Dongzhi gününde göğe tapınma
etkinliklerini düzenlediği
yerdir.Eski zamanlarda,
Dongzhi gününde çok neşeli
geçen bir “kışı
kutlama” geleneği olduğu görülüyor.
Dongzhi sabahı insanlar erken
kalkar, yediden yetmişe kadar
herkes şık elbiselerle
birbirlerini ziyaret ederek
kutlarmış.
Dongzhi,
Çin’de halk arasında
“Jiaojiu” olarak da adlandırılır.
İnsanlar o günden itibaren
“Dokuzu sayma”ya başlarlarmış.
Her dokuz gün bir “Dokuz”
olarak sayılır, ilk dokuz gün
“İlk Dokuz” olarak adlandırılır.
Dongzhi “İlk Dokuz”un ilk
günüdür. İkinci dokuz gün
ise “İkinci Dokuz” olarak
adlandırılır. Buna göre,
toplam dokuz tane “Dokuz”
var. Dokuz çarpı dokuz, yani
81 gün sonra, “Dokuz
bitince şeftali çiçekleri açar”,
hava da ısınmaya başlar.
Halk arasında Dongzhi başladıktan
sonra başlayan hava değişikliği
kurallarını tasvir eden şu
tekerleme vardır: “İlk ve
İkinci Dokuz, soğuktan el çıkmaz;
Üçüncü ve Dördüncü
Dokuz, kedi ve köpekler
donar; Beşinci ve Altıncı
Dokuz, söğütler filizlenir;
Yedinci Dokuz, donmuş nehir
suyu erir; Sekizinci Dokuz, kuşlar
döner; Dokuzuncu Dokuz, bahar
gelir, hava ısınmaya başlar
ve çiçekler açar.”
Çin’de
halk arasında Dongzhi gününden
itibaren “Dokuzuncu Dokuz-Kışın
Bitiş Resmi”ni çizme
geleneği vardır. Önce
renksiz bir erik çiçeği dalı
ve üzerine 81 çiçek çizilir.
Bu, Dongzhi gününden başlayan
81 günü gösterir. Dongzhi gününden
sonra her gün bir çiçek
boyalanır ve 81 çiçek
boyandıktan sonra bahar
gelir. Bazı insanlar çiçeleri
boyarken çok ince düşünerek
hava bulutluysa çiçeğin
yukarı kısmını, güneşliyse
alt kısmını, rüzgârlıysa
sol kısmını, yağışlıysa
sağ kısmını, karlıysa
orta kısmını boyarlar. Böylece
81 gün sonra bu resim
enteresan bir hava durumu çizelgesi
haline gelir.
|