中國國際廣播電臺
Çinlilerin çay içme alışkanlığının,
4 bin yıllık geçmişi
bulunmaktadır. Çay Çinlilerin
günlük yaşamının ayrılmaz
bir parçasıdır. Bir Çin
deyimindeki gibi, Çinlilerin
her gün “odun, pirinç, yağ,
tuz, soya sosu ve çay”
olmak üzere yaşamın en önemli
yedi maddesine ihtiyaçları
vardır. Misafirleri çayla ağırlamak,
Çin geleneklerinden biridir.
Eve misafir geldiğinde ev
sahibi ona hemen güzel bir çay
sunar. Ev sahibi ve misafir,
bu çayla artık daha keyifli
ve neşeli bir hava içinde
sohbet ederler.
Çay içme geleneği Çin’de
çok eskilere dayanır.
Efsanelere göre, milattan 280
yıl önce, Çin’in güneyinde
Wu adlı küçük bir devlet
varmış. Wu Kralı yemek
verdiği kişileri içkiyle
sarhoş etmekten hoşlanırmış.
Wei Zhao adlı biri ise fazla
içki içmezmiş. Bunun üzerine
kral içkinin yerine çay içilmesini
emretmiş. Böylece misafirler
çayla da ağırlanmaya başlanmış.Tang
hanedanı döneminde çay içmek
artık bir gelenek haline
geldi. Çay içme alışkanlığının
Budizm’le de ilişkisi olduğu
iddia ediliyor. M.S 713 ile
741 yılları arasında, tapınaklardaki
rahip ve Budistler, uzun zaman
meditasyona girdiklerinden
uykuları gelir ve sık sık
yemek yemek isterlermiş. Başrahip
uykularını açmak için
rahiplere çay içirmeye başlamış.
O günden itibaren bu yöntem
ülkenin çeşitli bölgelerine
yayılmış. Bunun yanı sıra,
Han hanedanı dönemindeki
zengin aileler de, özel
olarak çay demleme ve çay içme
odaları kurdular. MS 780 yılında,
Tang hanedanı döneminde yaşayan
çay uzmanı Lu Yu, çay ağacı
dikme, çay yapımı ve çay içme
konusunda edindiği tecrübeleri
özetleyerek Çin’in ilk çay
kitabını yazdı.Song hanedanı
döneminin imparatoru Song
Huizhong vezirleri ağırlarken,
bizzat çay demlermiş. Qin
hanedanı zamanında, sarayda
konuklar onuruna verilen
yemekte çay sunulduğu gibi,
yabancı diplomatlar da çayla
ağırlanırdı. Günümüzde
de bazı kuruluş ve
topluluklar, yılbaşı veya
Bahar Bayramı gibi önemli günlerde
sık sık çay partisi düzenlerler.
Çay, Çin’de artık
özel bir kültür haline
geldi. İnsanlar, çay
demlemeyi ve çay içmeyi bir
sanat olarak görüyorlar.
Tarih boyunca Çin’in çeşitli
yerlerinde farklı çay evleri
bulunuyordu. Beijing’deki
Qianmen Caddesi’nin yanındaki
çay evlerinde çay içip
pasta yiyerek sanat gösterisi
izlenir, insanlar hem
dinlenir, hem de eğlenirler.
Çin’in güneyinde, çayhanelerin,
çay evlerinin yanı sıra,
turistik yerlerde çay kulübeleri
de vardır. Turistler burada güzel
manzaraları seyrederek çay içerler.
Halkın sevdiği çay, bölgelere
göre değişir. Örneğin
Beijingliler yasemin çayını,
Shanghailılar yeşil çayı,
Çin’in güneydoğusundaki
Fujianlılar ise kırmızı çayı
daha çok tercih ederler. Bazı
bölgelerde insanlar çayın içine
değişik baharatları koymayı
severler. Örneğin güneydeki
Hunan bölgesinde konuklar
zencefilli ve tuzlu çayla ağırlanır.
Bu çayın içinde tuz,
zencefil, kızarmış soya
fasulyesi tohumları ve susam
da vardır. Çay, çay bardağı
sallanarak içilir ve soya
fasulyesi tohumları, susam,
zencefil ve çay da sonunda ağza
alınarak güzel koku çıkıncaya
kadar çiğnenir. Bu nedenle
bazı bölgelerde buna “çay
yeme” adı da verilir.
Her bölgenin de kendine
özgü çay demleme yöntemi
vardır. Çin’in doğusunda
yaşayanlar, çay demlerken büyük
çaydanlık kullanmaktan hoşlanırlar.
Misafir kapıdan girer girmez
ev sahibi büyük çaydanlığına
çay koyar ve içine kaynamış
su döker. Sonra demlenen çayı
bardağa koyarak misafire
sunar. Çin’in Fujian
eyaletinde Gongfu çayı içilir.
Gongfu çayının özel çaydanlığı
olduğu gibi, demleme tarzı
da değişiktir. Gongfu çayını
demlemek ve içmek özel bir
çay sanatı haline gelmiştir.
Çin’in çeşitli bölgelerinde
çay içme gelenekleri değişiktir.
Beijing’de, ev sahibi çay
sunarken misafir hemen ayağa
kalkar ve çay bardağını
iki eliyle tutarak ev sahibine
teşekkür eder. Çin’in güneyindeki
Guangdong ve Guangsi bölgelerinde
ise ev sahibi çay getirdiği
zaman misafir sağ elinin
parmaklarıyla masaya üç kez
hafifçe vurarak, teşekkürlerini
belirtir. Bazı bölgelerde,
misafir çay içmeye devam
etmek isterse bardakta biraz
çay bırakır. Ev sahibi bunu
görünce çay doldurmaya
devam eder. Eğer bardaktaki
çay tamamen bitirilirse ev
sahibi yeterli olduğunu anlayıp,
bir daha çay doldurmaz.
|