中國國際廣播電臺
Kun (Kunshan) Operası, tarihi
gelişme sürecinde Kunshan
Piyesi ve Kunshan Melodisi
diye de adlandırılırdı. Kun
Operası, Çin tarihindeki
Ming Hanedanı’ndan Qing
Hanedanı’na kadar (M.S.1570
- 1800) süren 230 yıllık
bir dönem içinde gelişmiştir.
Kun Operası’nın altın çağını
yaşadığı bu dönemde yeni
tiyatro yapıtlarının ardı
arkası kesilmedi, performans
sanatı gitgide olgunlaştı
ve karakterler de gittikçe çoğaldı.
Opera’nın gösteri şeklinde
büyük değişiklikler oldu.
Uzun senaryolardan bazı mükemmel
parçalar daha da özleştirilerek
ve zenginleştirilerek teker
teker bağımsız kısa
operalar halinde sahneye
koyuluyordu. Bu kısa parçalar,
zenginleştirilmiş içerik,
nefis gösteri ve zengin sanat
tarzıyla, uzun ve ağır asıl
senaryonun tekrarlarından ve
can sıkıcılığından
kurtularak Kun Operası’na
yenilik ve canlılık getirdi.
Başta Sheng (erkek), Dan (kadın),
Jing (erkek), Chou (erkek, kadın)
olmak üzere esas karakterler
oluşturuldu. Bu kısa nefis
operalara halk çok sıcak bakıyordu.
Zengin bir repertuara
sahip olan Kun Operası’nın
senaryoları, zarif ve nefis
bir dil ve yüksek edebi değere
sahiptir. Okurlar yalnız
senaryonun sözlerini
okumaktan bile zevk alır. Kun
Operası’ndaki sözlerin çoğu
tam kural ve düzene göre yazılmış
ahenkli enfes şiirlerdir.
Ming ve Qing hanedanları dönemlerinde
en çok beğenilen, en çok
tiyatro yazarı ve eserlerine
sahip olan Kun Operası, şarkı,
dans, konuşma, diyalog ve
hareketi bir araya toplayan
geniş kapsamlı bir sanat türüdür.
Çin tiyatrosundaki edebiyat,
müzik, dans ve güzel
sanatlar, sanatçı figürleri,
gösteri üslûbü ve ona eşlik
eden bando düzeni hep Kun
Operası’nın gelişimiyle
paralel olarak olgunlaştı.
Kun Operası’nın gelişimi,
Çin tiyatrosunun gelişimini
temsil eder. Kun Operası,
tarihte Beijing Operası,
Chuan (Sichuan) Operası,
Xiang (Hunan) Operası,
Shaoxing Operası ve Huangmei
Operası gibi birçok operanın
oluşumu ve gelişimini doğrudan
etkilemiştir. Bu nedenle, Kun
Operası Çin’de “tiyatro
oyunlarının atası” olarak
tanımlanıyor.
|