Mülkiyet yapısı

中國國際廣播電臺


  Çin Anayasası’na göre, sosyalizmin ilk döneminde ülkenin ana ekonomik altyapısı olan kamu mülkiyeti savunulurken değişik mülkiyet ekonomilerinin ortak gelişmeleri de sağlanmakta. Bunun yanı sıra emeğe göre dağıtılım ilkesinde ısrar edilirken diğer dağıtılım yöntemlerinin birlikte uygulanması da devam edecektir. Şimdi Çin’de uygulanan mülkiyet ekonomileri; kamu ekonomisi, kolektif ekonomi, özel ekonomi, bireysel ekonomi, ortaklaşa işletilen ekonomi, hissedarlık ekonomisi, yabancı yatırımlı ekonomi ve Hong Konglu, Makaolu ile Taiwanlı işadamlarının yatırımları olarak sıralanabilir.

  Kamu mülkiyeti, üretim malzemelerinin devlete ait olduğu bir ekonomi modelidir.Kolektif ekonomi, üretim malzemelerinin yurttaşlara ait olduğu ekonomi modelidir.Özel ekonomi, üretim malzemelerinin bireye ait olmasının yanı sıra işgücü kiralama modelidir.Birey ekonomisi, üretim malzemelerinin bireye ait olmasının yanı sıra kendi çalışmasıyla elde ettiği verimin kendisine ait olarak kendi ihtiyaçlarına göre kullanılımının modelidir.Ortaklaşa işletilen ekonomi, değişik mülkiyet biçimlerine sahip işletmelerin veya işletmeler ve devlet kuruluşlarının ortak yatırımlarla yeni bir ekonomi topluluğunu kurmaları modelidir.Hissedarlık ekonomisi, bütün kayıtlı sermayenin hissedarlar tarafından ödenmesi ve hisse biçimiyle yatırım yapılarak işletmelerin kurulması yoluyla oluşturulan bir ekonomi modelidir.Yabancı sermayeli ekonomi, yabancı yatırımcıların Çin’in dış ekonomiyle ilgili hukuki düzenlemesi ve aldığı kararlara göre ortak sermaye, işbirliği veya yabancı sermaye biçimleriyle Çin’de işletmeler kurmalarıyla oluşan bir ekonomi modelidir. Yabancı sermayeli işletmelerin üç modeli şunlardır: Çin ve yabancı sermayeli işletme, Çinli ve yabancıların işbirliğiyle yönettikleri işletme ve yabancı sermayeli işletme.Hong Kong, Makao ve Taiwan sermayeli ekonomi, Hong Konglu, Makaolu ve Taiwanlı yatırımcıların Çin Halk Cumhuriyeti’nin dış ekonomiyle ilgili yasaları ve kararlarına göre ortak sermaye, işbirliği veya tek sermaye biçimiyle Çin’in ana kıtasında kurdukları işletmelerdir. Hong Kong, Makao ve Taiwan sermayeli ekonomi kuruluşları, yabancı sermayeli ekonomi kuruluşlarına göre şu üç modele ayrılır: Ortak sermayeli işletme, işbirliği biçimiyle kurulan işletme ve tek sermayeli işletme.
  Çin Anayasası’na göre, herhangi bir örgüt veya şahsın herhangi bir yöntemle devletin ve toplulukların mülklerini ele geçirmesi ve kullanması yasaktır. Bireysel ve özel ekonomi gibi kamu ekonomisi dışındaki ekonomi kuruluşlarının yasal hakları ve çıkarları korunur. Vatandaşların yasal özel mülklerine el konulamaz.