Çin’de çevre koruma çalışmalarında kaydedilen gelişmeler

中國國際廣播電臺

       Çin’deki çevre koruma çalışmalarında 30 yılı aşkın süredir devam eden yoğun çabalar sayesinde dünyanın kabulünü kazanan başarılar elde edildi. Ekonomik yapısal düzenleme ve iç talepleri artırma sürecinde Çin, çevre koruma çalışmalarını gözle görülür şekilde güçlendirdi. Genel olarak Çin’deki çevre kirliliğinin ağırlaşma eğilimi ilk aşamada önlendi, bazı şehir ve bölgelerdeki çevre kalitesi belirli ölçüde düzeltildi. Bütün bunlar, Çin’in sürdürülebilir gelişme stratejisinin uygulanmasına büyük katkı yaptı.

Hükümetin çevre koruma çalışmalarına verdiği büyük önem

  Çin hükümeti, 1997 yılından bu yana her yıl düzenlenen Çin Ulusal Halk Meclisi ve Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı Ulusal Komitesi yıllık toplantıları sırasında özel toplantı düzenleyerek çevre koruma çalışmalarıyla ilgili raporları dinledi ve ilgili düzenlemeleri belirledi. Çinli liderler, çevre korumanın, ülkenin güçlendirilmesini, halkın refaha ulaşmasını, ülkede istikrar sağlanmasını ve devletin çevre güvenliğini ilgilendiren önemli bir olay olduğu görüşünü ortaya koydular. Çin liderlerine göre çevre koruma çalışmaları, özü itibariyle üretici güçleri korumayı amaçlıyor; çevre korumacılığı ülkenin gelişmesiyle birleştiren kapsamlı karar mekanizması kurulup güçlendirilmeli; bütün yerel yöneticiler çevre konularına bizzat bakmalı ve bundan sorumlu olmalılar; çevre konusunda birleşik denetim güçlendirilmeli, çevre koruma çalışmalarına daha fazla yatırım yapılmalı ve vatandaşlar çevre koruma çalışmalarına katılmaya teşvik edilmeli; kirliliği ortadan kaldırma ve ekolojik ortamı koruma çalışmalarına aynı ağırlık verilmeli; başlıca şehirlerde, nehir havzalarında, bölgelerde ve deniz sahalarındaki çevre kirliliğini giderme çalışmalarına öncelik verilmelidir.

  Çin’deki çevre koruma birimleri, devlet organlarında yapılan reform sürecinde güçlendirildi. Eskiden Çin İmar ve Çevre Koruma Bakanlığı’na bağlı olan Devlet Çevre Koruma Müdürlüğü, 1988’de Devlet Konseyi’ne doğrudan bağlı bir genel müdürlük haline dönüştürüldü, 1993’te müsteşarlık düzeyine, 1998’de de bakanlık düzeyine çıkarılarak Devlet Çevre Koruma Genel Müdürlüğü adını aldı.

Çevre kirliliği etkili şekilde kontrol altına alındı

  Çin, son yıllarda ciddi kirliliğe yol açan 84 binden fazla küçük işletmeyi kapattı. Çevreyi kirleten 238 bin sanayi işletmesinin yüzde 90’ından fazlası da atık maddeleri devletin koyduğu standartlara uygun şekilde boşaltmaya başladı.
  Devlet tarafından belirlenen pilot projelerde aşamalı sonuçlar alındı. Huaihe Nehri’nin ana kesimindeki kirlilik gözle görülür şekilde azalırken, Haihe ve Liaohe nehirlerindeki kirlilik belirli düzeyde azaldı, Taihu gölündeki su kalitesinin düşmesi eğilimi ilk etapta önlendi, Dianchi ve Chaohu göllerindeki oksijeni tüketen maddeler azaltıldı. Denetlenen bölgelerdeki sülfürdioksit boşaltımı düşerken, asit yağmurlarının kapsamı ve sıklığı belirli sınırlar içerisinde tutuldu. Beijing’deki hava kirliliğini önleme çalışmalarında gözle görülür sonuçlar elde edildi. Bohai Denizi’ndeki kirliliği önleme çalışmaları kapsamlı şekilde başlatıldı.

Ekolojik ortamının korunması ve yeniden yapılandırılması güçlendirildi

  Çin’in izlediği, “kirliliği gidermeyi çevre korumayla, çevre korumayı yapılandırmayla birleştirme” çizgisi, ekolojik ortamının korunması ve yeniden yapılandırılmasını hızlandırdı. Çin’de doğa koruma bölgelerinin yanı sıra çevre koruma alanında dört örnek eyalet ve 200’den fazla pilot bölge kuruldu.

  Var olan ormanlık alanlarda ağaç kesimine son vererek ormana nefes aldırma çalışmalarının kapsamı, 5 milyon 180 bin hektara ulaştı. Ülkedeki 13 eyalet, özerk bölge ve merkeze doğrudan bağlı şehirlerde doğal ormanlardaki ağaç kesimine son verildi. Ülkedeki orman oranı da yüzde 16.5’e ulaştı.
Çevre koruma alanındaki yasama çalışmalarında ilerleme kaydedildi 

  Çin, Hava Kirliliğini Önleme Yasası, Su Kirliliğini Önleme Yasası ve Deniz Çevresini Koruma Yasası yenilendi, Gürültü Kirliliğini Önleme Yasası, Su Kirliliğini Önleme Yasası’nın Ayrıntılı Uygulama Yönetmeliği ve İnşaatlarda Çevre Koruma Yönetmeliği gibi yeni yasalar yürürlüğe girdi. Çin’de bugüne kadar çevre korumayla ilgili altı yasa, kaynaklarla ilgili 10 yasa ve yasa hükmündeki 30’dan fazla kararname, 90’dan fazla yönetmelik, 430 ulusal standart ve 1020 yöresel yönetmelik yürürlüğe konuldu.
Çevre koruma çalışmalarına yönelik yatırımlar artırıldı 

  Çin’de 1996-2000 döneminde çevre koruma çalışmaları için toplam 360 milyar yuan yatırım yapıldı. Bu rakam, 1990-1995 dönemine göre 230 milyar yuan artarken, ülkenin gayri safi yurt içi hasılasının yüzde 0.93’ünü oluşturdu. Son yıllarda Çin merkez maliyesi tarafından çıkarılan devlet bonolarının 46 yuanlık kısmının çevre koruma çalışmalarına aktarılması, çevre kalitesinin yükseltilmesi, iç talebin genişletilmesi ve ekonomik büyümenin hızlandırılması alanlarında olumlu rol oynadı.

Vatandaşların çevre koruma bilinci yükseldi

  Çin toplumunun çevre koruma çalışmalarına yönelik ilgi, destek ve katılımı gittikçe artıyor. Çin Devlet Çevre Koruma Genel Müdürlüğü ve Eğitim Bakanlığı’nın Pekin Üniversitesi Kamuoyu Araştırma Merkezi aracılığıyla 1998-1999 döneminde ülkedeki 31 eyalet, özerk bölge ve merkeze doğrudan bağlı şehrin bünyesinde bulunan 139 ilçe düzeyindeki idari birimde yaşayan yaklaşık 10 bin aile arasında gerçekleştirdiği anketin sonuçları, çevre sorunların Çin toplumunun en çok ilgi gösterdiği sıcak konu haline geldiğini gösterdi. Çevre koruma eğitimi de Çin’deki dokuz yıllık zorunlu eğitim sistemine dahil edildi. Çevre dostu okul ve mahalleleri kurma etkinliği toplumda gittikçe daha fazla yankı buluyor.
  Devlet, vatandaşların çevre koruma çalışmalarına katılmalarını teşvik ediyor. Çin’de çevre kirliliği sorunlarını ihbar edenler için 12369 numaralı özel telefon hattı açıldı. Çevre kalitesiyle ilgili duyuru sisteminin güçlendirilmesiyle birlikte ülkedeki başlıca 47 şehirdeki hava kalitesi hakkında günlük denetim ve tahmin raporları, başlıca nehirler ve deniz sahalarındaki su kalitesi hakkında da haftalık raporlar yayımlanıyor. Uluslararası Çevre Günü olarak anılan 5 Haziran’ın öncesi ya da sonrasında da bir önceki yıl ülke genelindeki çevre denetim raporu halka açıklanıyor.